Εν Άνδρω

Κυριακή πρωί. Το κρύο πολύ. Η μέρα γαλανή. Μια ξαστεριά που... ξυρίζει! Η θέα - από το Υψηλού - προς την Χώρα εξαιρετική. Ανάμεσα από τις ελίές και τα κυπαρίσσία της πλούσιας γης της Άνδρου η βενετσιάνικη Χώρα και το γαλάζιο Αιγαίο. Κυριακή στην Άνδρο και αναζητάμε το ξωκλήσι του Αγίου Βασιλείου μετά το τηλεφώνημα του πατέρα Φιλάρετου (φωτ. Εν Άνδρω).   

 

 Περιπλανιέμαι ευχάριστα. Έκανα λάθος μονοπάτι. Αντί να πάω δεξιά προς το ξωκλήσι πήγα αριστερά και έφτασα σε ένα μαγικό μέρος. Μιά πηγή τυ 19ου αιώνα γεμάτη φύλλα. Μια στιγμή ακίνητη στο πρωινό. Προσπερνώ... (φωτ. Εν Άνδρω). 

 Μπροστά ένα πέτρινο γεφυράκι και ένα υπέροχο σπιτάκι. Κάποτε εδώ ήταν ένα καφενεδάκι. Τώρα που τα χωριά ερήμωσαν είναι ένα σπιτάκι. Πάλι καλά να λέμε που διατηρήθηκε το κτίσμα και όλο το περιβάλλον με τα πλατάνια και τους υπέροχους κήπους (φωτ. Εν Άνδρω).

 Προσπερνώ μπαξέδες με κατάφορτες λεμονιές. Χρυσά τα λεμόνια πάνω της. Το δοξαστικό κίτρινο είναι αυτό; Τι δέντρο θέε μου η λεμονιά; Δεν χορταίνω να την κοιτάζω και να την φωτογραφίζω. Έκοψα δύο λεμόνια για την μυρωδιά και τα έβαλα στην τσέπη .. (φωτ. Εν Άνδρω).

Προσπερνώ μια χαβούζα σε ένα υπέροχο μπαξέ γεμάτο δέντρα όλων των ειδων. Ακόμα θυμάμαι τη χαβούζα του θείου - Πέτρου με τα χρυσόψαρα που έοαιζα όταν ήμουν μικρός. Ίσως γι' αυτό με γοητεύουν τα σπίστια της Άνδρου με τις χαβούζες και τους μπαξέδες τους (φωτ. Εν Άνδρω). 

 Κάποια στιγμή και υπό την τηλεφωνική καθοδήγηση του πατέρα Φιλάρετου στα διαλείμματα της λειτουργίας έφτασα στο εξωκλήσι. Μια απόσταση 100 μέτρων με την περιπλάναηση την έκανα γύρω στα 600 και βάλε. Όμως ήταν μια υπέροχη βόλτα που μόνο η χειμωνιάτικη Άνδρος ή καλύτερα μόνο η Άνδρος μπορεί να σου δώσει. Γιατί λοιπόν να μην την απολαύθσεις; Το παράξενο πως το εξωκλήσ ήταν ασφυκτικά γεμάτο και είχε έξω και μερικούς που δεν χώραγαν μέσα. Το μικρό εξωκλήσι το λειτουργούν οι περίοικοι μια φορά τον χρόνο. Μέσα στον Γενάρη γιορτάζοντας την ονομαστική εορτή του... (φωτ. Εν Άνδρω).    

 

 Εδώ και τρία χρόνια όμως γιορτάζουν και κάτι ακόμα. Ο ψάλτης της περιοχής ο καπετάν-Στρατής βρήκε στα σκουπίδια τυχαία μια εικόνα του Αγίου Βασιλείου ζωγραφιστή σε ξύλο, καρδαρισμένη με την υπογραφή "Βασιλα΄κης Ν.". Την μάζεψε και κάθε χρόνο όταν γιορτάζει το εξωκλήσι της περιοχής την φέρνει κα την λειτουργεί. Και ο παπα-Φιλάρετος ακούραστος κάθε χρόνο κάνει μια επανάληψη του ρεποστάζ της ανεύρεσης της εικόνα στα σκουπίδια!!! Όπως έχουμε  τόσες και τόσες ανευρέσεις εικόνων - μετά την εικονομαχία - θαμένων στη γη ή σε σπηλιές στην Άνδρο έχουμε και ανεύρεσης εικόνας στα σκουπίδια!!! Μόνο στην Άνδρο θα μπορούσε να συμβεί αυτό. Και συνέβη... (φωτ. Εν Άνδρω).

 Καθόλου παράξενο μετά ταύτα να βρεθεί ακόμα και εικόνα στα σκουπίδια της Άνδρου! Είναι τόσα πολλά τριγύρω μας εδώ και χρόνια. Τα έχουμε συνηθισει. όσα χρόνια πνιγόμαστε στα σκουπίδια γιατί είτε μας κοροϊδεύουν αυτοί που εκλέγουμε είτε γιατί μάς αρέσει να μάς κοροϊδεύουν αυτοί που θα εκλέξουμε. Έτσι, χρόνια τώρα τα σκουπίδια μας από τον Άννα στον Καΐφα. Τελικά μέσα σε όλη αυτή την σκουπιδοτρέλα κάποιος φαίνεται αντί να κρύψει μια ζωγραφισμένη εικόνα στη γη (όπως έκαναν την εποχή της εικονομαχίας) την πέταξε στα σκουπίδια!!! Έλεος θέε μου... (φωτ. Εν Άνδρω).

 Μια σκηνή από την λειτουργία στο ξωκλήσι του Αγίου Βασιλείου (φωτ. Εν Άνδρω).

 Το ενδιαφέρον της υπόθεσης είναι πως οι περισσότεροι από όσους προσήλθαν για να κάψουν και την πίτα της περιοχής έφεραν και κάτι. Έτσι στο τέλος εκτός της παραδοσιακής βασιλόπιτας στο τραπέζι βρεθηκαν... μια ακόμα βασιλόπιτα (!) ...ένα γαλακτομπούρεκο (!), μερικά κουτιά με γλυκά (!), ένα κουτί με σολατάκια (!), ένα σακουλάκι με κρουασάν (!) και... μια φανουρόπιτα! Εντυπωσιακή η προσέλευση, αλλά ακόμα πιο εντυπωσιακές οι προσφορές. Παρά τις περιπλανήσεις της μέρας ήταν μια πολύ ζεστή και αυθόρμητη κοπή βασιλόπιτας. Πολύ διαφορετική από τις παραδοσιακές βασιλόπιτες των συλλόγων αυτής της εποχής. Μπορεί να μην πήγαμε εφέτος σε τόσες πίτες είχαμε όμως την ευχαρίστηση να ζήσουμε την ξεχωριστή βασιλόπητα ενός ξωκλησιού της Άνδρου και την λειτουργία με μια εικόνα που βρέθηκε στα σκουπίδια! (φωτ. Εν Άνδρω).

 Και επειδή το κρύο ήταν πολύ ακόμα και όταν σχόλασε το ξωκλήσι κανείς δεν βγήκε έξω. Όλοι μπήκαν μέσα και δέχθηκαν τα κεράσματα. Ήταν μια εντελώς διαφορετική στιγμή πέρα από τα καθιερωμένα, που νόμίζουμε πως αξίζει τον κόπο να δημοσιεύσουμε γιατιί περιέχει κάτι από μια αλλοτινή Άνδρο. Τότε που οι γιορτές είχαν τον χαρακτήρα του συλλογικού και της προσφοράς καθενός στο κοινό τραπέζι της ζωής...

Διαμ. Μπασαντής