Μέλι: το χρυσάφι της ανδριώτικης γης
Στη φωτογραφία μια κηρήθρα σφραγισμένη με κερί από τις μέλισσες. Ο μελισσοκόμος την έφερε από τις κυψέλες του που έχει στο Ατένι αυτή την εποχή.
Υπάρχει μια μακρά ιστορία των κυψελών στην Άνδρο. Έχουμε δει κυψέλες στο νησί από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Συνεπώς η μελισσοκομία πάει πάρα πολύ πίσω στον χρόνο στην Άνδρο. Επίσης σύμφωνα με τους ειδικούς η Άνδρος έχει 1055 είδη φυτών από τα 15.000 που έχει όλη η ευρωπαϊκή ήπειρος. Σε ένα τόσο μικρό κομμάτι γης να υπάρχει περίπου το 7% των φυτών της Ευρώπης δείχνει το πόσο πλούσια είναι η γη του νησιού. Συνεπώς και το μέλι που παράγεται με τόσα πολλά φυτά που ανθίζουν κάθε χρόνο η ποιότητα του ήταν και παραμένει εξαιρετική.
Με αυτή την εισαγωγή κατά νου επισκεφθήκαμε το νέο σε ηλικία, αλλά όχι νέο επαγγελματικά μελισσοκόμο Γιαννούλη Πέτσα στον Άγιο Πέτρο στο εργαστήριο του εκεί που οι κηρήθρες έρχονται επεξεργάζονται και γίνονται μέλι.
Στη φωτογραφία νεογέννητες μέλισσες
Όλα στην μελισσοκομία ξεκινούν από τις ακάματες μέλισσες. Μαζί με τις κηρήθρες με το μέλι περισυνελέγησαν και μερικές με νεογέννητες μέλισσες. Υπάρχουν ξεχωριστές κηρήθρες που γεννιούνται οι μέλισσες και ξεχωριστές που αποθέτουν το μέλι. Γίνονται όμως και λάθη. Εδώ όπως εξηγεί ο μελισσοκόμος οι μέλισσες εξαπλώθηκαν σε λάθος κηρήθρες. Άρα περισυνελέγησαν εκ λάθους και έφτασαν στο εργαστήριο. Όμως αυτό το λάθος βοήθησε να καταλάβουμε σωστά και κυρίως να καταγράψουμε πολύ ωραία τον κύκλο των μελισσών όπως θα δείτε στη συνέχεια και στο βίντεο.
Στη φωτογραφία μια έτοιμη κηρήθρα που θα μπει στην κυψέλη ώστε να εργαστούν οι μέλισσες.
Εν αρχή είναι λοιπόν οι μέλισσες. Αλλά και οι κηρήθρες. Ο μελισσοκόμος ετοιμάζει τις κηρήθρες εργαστηριακά ώστε να βοηθήσει τις μέλισσες να απαλλαγούν από την δουλειά της κατασκευής και να επικεντρωθούν στην παραγωγή του μελιού.
Όπως μας εξηγεί ο μελισσοκόμος - και όπως μας δείχνει κιόλας - αν αφήσουμε τις μέλισσες μόνες τους θα κατασκευάσουν την κυψέλη τους με τα άρτια οργανωμένα εξάγωνα της όμως το σχήμα της θα είναι ακανόνιστο όπως βλέπουμε στην παραπάνω φωτογραφία.
Κάθε μια κηρήθρα μπαίνει στο μηχάνημα που καθαρίζει με μηχανικό τρόπο το κερί και παίρνει το μέλι. Εδώ ο μελισσοκόμος τοποθετεί την κηρήθρα - την μια μετά την άλλη - και προχωρά τη δουλειά του.
Εδώ η κηρήθρα ξεσφραγίζεται σε ένα μηχάνημα με δύο μαχαίρια, που καθαρίζουν το κερί με το οποίο σφράγισε η μέλισσα το μέλι.
Το μέλι - εν προκειμένω θυμαρίσιο - προβάλει λαμπερό και χρυσό. Χρυσό και σε χρώμα και σε ποιότητα και σε ουσίες. Ίσως είναι η πιο χρυσή και υγιεινή τροφή στον κόσμο. Τα περιέχει όλα. Είναι ο ανθός της γης κυριολεκτικά.
Η πρώτη συλλογή του μελιού γίνεται μηχανικά.
Στη συνέχεια θα φυγοκεντριστεί η κηρήθρα για να πάρουμε και το υπόλοιπο...
Και μετά θα μπει σε μεγάλα μεταλλικά ανοξείδωτα δοχεία...
Εκεί θα κατακαθίσει για λίγες μέρες...
Στη συνέχεια μπαίνει ζυγισμένο σε βάζα. Η μητέρα του Γιαννούλη για την ώρα κάνει την συσκευασία - όπως βλέπουμε με τον παραδοσιακό τρόπο: χειροποίητα. Όμως η παραγωγή ανεβαίνει χρόνο με τον χρόνο (έχει 500 κυψέλες) και κάποια στιγμή θα αγοράσει και συσκευαστήριο.
Μπαίνει και η ετικέτα και τα βάζα του ενός κιλού είναι έτοιμα προς διάθεση. Τα διαθέτει μόνος του σε παντοπωλεία της Άνδρου και κυρίως της Αθήνας όπου έχει συμβληθεί με κάποια από αυτά. Το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής του πηγαίνει στην Αθήνα. Αυτός είναι ο κύκλος του μελιού από την συλλογή μέχρι την συσκευασία σε ένα παραδοσιακό εργαστήριο της Άνδρου.
Η μελισσοκομία είναι ένα συμπληρωματικό επάγγελμα για τους περισσότερους στην Άνδρο. Και συνάμα είναι και ένα «κινητό» επάγγελμα. Από την στιγμή που τα μελίσσια μπορούν να τοποθετηθούν οπουδήποτε δεν είναι απαραίτητη η ιδιοκτησία γης. Μεταφέρονται εύκολα. Βέβαια το στήσιμο ενός νέου μελισσοκομείου είναι λίγο δύσκολο. Όμως ίσως είναι λιγότερο δύσκολο από το νέο ξεκίνημα οποιουδήποτε άλλου επαγγέλματος.
Στο βίντεο καταγράφουμε τον κύκλο του εργαστηρίου όπου από την κηρήθρα παράγουν το μέλι και το συσκευάζουν. Και το συναρπαστικότερο: τη γέννηση μιας μέλισσας!
Μια ακόμα φωτογραφία από τις νεογέννητες μέλισσες στην κηρήθρα, που θα μεταφερθούν πίσω στην κυψέλη.
Κλείνουμε αυτή την περιήγηση προσθέτοντας πως στην Άνδρο υπάρχουν περίπου 150 μελισσοκόμοι. Οι περισσότεροι εξ αυτών εξασκούν και άλλα επαγγέλματα εκ παραλλήλου. Παράγονται αρκετοί τόνοι μελιού. Όμως για την ώρα ελάχιστοι έχουν παραγωγή που μπορεί να τους ζήσει. Από την άποψη της γης και της φύσης η Άνδρος έχει δυνατότητες. Όμως πρέπει να βρεθούν και οι άνθρωποι για να τις αξιοποιήσουν...
"ΕΝ ΑΝΔΡΩ"
