Εντυπωσιακή πρόταση ταμιευτήρων νερού στην περιοχή της Βουρκωτής
Οι τρεις προτεινόμενοι ταμιευτήρες νερού πάνω από την Βουρκωτή κάτω από την κορυφή του Ζένου.
(Λάβαμε πριν μερικές μέρες μια εντυπωσιακή πρόταση από τον ακούραστο και εξαιρετικά οξυδερκή συνεργάτη Γιώργο Α. Γλυνό για την δημιουργία ταμιευτήρων νερού στην Άνδρο. Προσεκτικά διατυπωμένη - μιας και εκτός από εξαιρετικός επιστήμονας είναι και περιπατητής όλων των μονοπατιών της Άνδρου - αποτελεί μια άλλη διαφορετική συνέχεια προηγουμένων προτάσεων και συζητήσεων για το θέμα. Αξίζει τον κόπο η τεχνική υπηρεσία του Δήμου Άνδρου και οι πολιτικά αρμόδιοι του Δήμου Άνδρου να την εξετάσουν γιατί μπορεί να συνεισφέρει πολλά στην Άνδρο την εποχή της κλιματικής αλλαγής - ΕΝ ΑΝΔΡΩ)
Ο ποταμός στην Βουρκωτή.
Αγαπητό εν Άνδρω,
Επισυνάπτω μια ενδεικτική πρόταση για δημιουργία διαδοχικών ταμιευτήρων στην περιοχή της κοιλάδας του Ζένιου πάνω από τη Βουρκωτή. Στην κοιλάδα αυτή έχει τις πηγές του ο μεγαλύτερος "ποταμός" της Άνδρου ο οποίος διαρρέει την κοιλάδα Ζένιου - Βαριδίου - Άχλα και εξέρχεται στην παραλία Άχλα όπου βρίσκεται σημαντικός υγροβιότοπος.
Ο ποταμός στην Βουρκωτή.
Η αφθονία των υδάτων καθ'όλη τη διάρκεια του χρόνου στην περιοχή οφείλεται στο ιδιαίτερο μικροκλίμα καθώς πρόκειται για την πιο ορεινή κοιλάδα στις Κυκλάδες με σχετικά μικρή κλίση (στο τμήμα άνωθεν της Βουρκωτής - εκτείνεται για περίπου 4 χλμ και οι κλίσεις στο ύψος της κοίτης του ποταμού είναι 630 - 900μ).
Η κοιλάδα από το ανώτερο σημείο της.
Η αυξημένη υγρασία στην περιοχή λόγω ιδιαίτερου φαινομένου που παρατηρείται στην περιοχή Γκοράκι της Κουβάρας και γύρω αυτού, αλλά και οι αρκετές ημέρες με χιονόπτωση στη διάρκεια του χρόνου, δημιουργούν ένα μικροκλίμα που δεν παρατηρείται σε άλλο μέρος του νησιού ή και στις Κυκλάδες ευρύτερα.
Τα στοιχεία των ενδεικτικών 3 φραγμάτων που αποτυπώνονται με βάση την εικόνα του Google Earth έχουν ως εξής:
Ανώτερο φράγμα:
Μήκος φράγματος: 300μ
Υψόμετρο στέψης: 830μ
Υδρολεκάνη:
3,22 χλμ περίμετρος
59,4 στρ έκταση
Μεσαίο φράγμα:
Μήκος φράγματος: 322μ
Υψόμετρο στέψης: 760μ
Υδρολεκάνη:
2,52 χλμ περίμετρος
36,4 στρ έκταση
Κατώτερο φράγμα:
Μήκος φράγματος: 320μ
Υψόμετρο στέψης: 695μ
Υδρολεκάνη:
2,91 χλμ περίμετρος
30,8 στρ έκταση
Το μέγεθος κάθε φράγματος φαίνεται να είναι συγκρίσιμο με το μέγεθος του φράγματος της Φανερωμένης στη Νάξο, ωστόσο η λίμνη στο εν λόγω φράγμα έχει έκταση μόλις 28 στρ.
Η σύγκριση των στοιχείων του Google Earth με τοπογραφικούς χάρτες δίνει ελαφρώς διαφορετικά στοιχεία. Έτσι για το κατώτερο φράγμα η κοίτη φαίνεται περίπου σε υψόμετρο 630μ και η στέψη του φράγματος σε ύψος 660μ. Για το μεσαίο αντίστοιχα η κοίτη σε ύψος 665μ και η στέψη σε 715μ περίπου. Για το ανώτερο φράγμα η στέψη για αυτή την έκταση ενδέχεται να πρέπει να ανέλθει σχεδόν στα 840μ.
Κορυφογραμμή Ζένιου. Προφήτης Ηλίας. Περιοχή ταμιευτήρα Νο 2.
Όπως και να έχει νομίζω χρειάζεται η περαιτέρω μελέτη για την ανεύρεση των πλέον κατάλληλων σημείων. Επισημαίνω ότι στο κατώτερο φράγμα η τοποθεσία είναι μπροστά από την ιστορική εκκλησία της Αγίας Τριάδας, λίγα μόλις μέτρα από τον επαρχιακό δρόμο Αποικίων -Βουρκωτής. Η δυνατότητα πολλαπλών φραγμάτων ενδεχομένως θα μπορούσε να συνδυαστεί με παραγωγή ενέργειας κατά τα πρότυπα του υβριδικού σταθμού της Ικαρίας.
Τα φράγματα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την υδροδότηση της περιοχής Υδρούσας (πρωτίστως Μπατσίου που βασίζεται σε γεωτρήσεις στην περιοχή πλησίον της Μονής Αγίας - Ζωοδόχου Πηγής) αλλά και της Χώρας με υδραγωγείο εν πολλοίς παράλληλα με το δρόμο.
Το υδραγωγείο προς Μπατσί θα μπορούσε να περάσει από τους δρόμους Βουρκωτή - Άρνη - Άνω Απροβάτο και να κατέλθει στο Μπατσί αξιοποιώντας ενδεχομένως και τα επιφανειακά ύδατα άνωθεν της Κατακοίλου που ολοχρονίς περνούν πάνω στο δρόμο Άρνης - Άνω Απροβάτου.
Προφήτης Ηλίας, κορυφή Ζένιου. Η κοιλάδα στην περιοχή του 1ου ταμιευτήρα (διακρίνεται ο δρόμος και η Αγία Τριάδα)
Η ανθρώπινη δραστηριότητα στην κοιλάδα είναι πολύ μικρή και περιορίζεται πιθανότατα στην περιοχή του κατώτερου ταμιευτήρα. Επίσης τα ρέματα της Βουρκωτής που κατεβαίνουν και διαρρέουν το χωριό παραμένουν εκτός των ταμιευτήρων. Στις προφανείς προκλήσεις είναι η υδατοδιαπερατότητα της περιοχής.
Επισυνάπτω ενδεικτικές φωτογραφίες της περιοχής
Με εκτίμηση,
Γιώργος Γλυνός