Εν Άνδρω

Πρωινό Τετάρτης, 6 Μαΐου 2021. Ξεκινήσαμε για το μοναστήρι/μουσείο της Αγίας Ειρήνης στ' Αποίκια, που γιόρταζε. Το κάποτε παλαιοημερολογίτικο μοναστήρι της Άνδρου έχει μια ιστορία που ξεκινά γύρω στο 1780 και σβήνει πριν αρκετές δεκαετίες όταν εγκαταλείφθηκε πλήρως κι έγινε στάβλος για ζώα. Μόνο ο ναός απέμεινε να θυμίζει κάτι από την προηγούμενη λειτουργία του. Το μοναστήρι παρέμεινε κλειστό ή στάβλος για ζώα μέχρι το 2007 όταν αγοράστηκε ως οίκημα από τον παλιό καπετάνιο και σήμερα πλοιοκτήτη Λευτέρη Πολέμη και αποκατέστησε το ναό της Αγίας Ειρήνης...

Με νεανικό μεράκι ο παλιός καπετάνιος, γιός ιερέα από τ' Αποίκια, του παπα-Γιάννη Πολέμη (1900-1997) κι αδελφός ιερέα, του παπα-Ιπποκράτη Πολέμη (1928-2011), επένδυσε χρόνο. χρήμα, διάθεση και αποκατέστησε όλο το παλιό μοναστήρι. Σχεδόν... το "ανέστησε"!!! Κι όχι μόνο αυτό, αλλά άρχισε και να λειτουργεί το ναό στη μνήμη του πατέρα και του αδελφού του. 

Κάποια στιγμή σκέφτηκε να το κάνει πάλι μοναστήρι. Θυμάμαι τότε κάναμε μια μεγάλη συζήτηση και τον προέτρεψα να μην δημιουργήσει πέμπτο μοναστήρι στο νησί, αλλά να κάνει τα περιφερειακά κτίρια του μοναστηριού πολιτιστικό κέντρο. Ξαφνιάστηκα όταν τον επόμενο χρόνο είδα να έχει ήδη στεγάσει τις πρώτες εκθέσεις. Σήμερα έχει αρκετές και το παλιό μοναστήρι λειτουργεί ως μουσείο, που έχει φύλακα/ξεναγό. Το έχουμε παρουσιάσει παλαιότερα. Το αναφέρουμε και σήμερα θυμίζοντας την προσφορά του καπετάν Λευτέρη στον τόπο του και στο χωριό του...

Αυτά ως προς τα ιστορικά στοιχεία ενός κοσμήματος της περιοχής των Αποικίων, της Χώρας και της Άνδρου. Κάθε χρόνο στη γιορτή της Αγίας Ειρήνης ο καπετάν-Λευτέρης Πολέμης τελεί την λειτουργία και το πανηγύρι της μέρας. Κι εφέτος, όπως και άλλες χρονιές την λειτουργία τέλεσε ο μητροπολίτης Δωρόθεος ΙΙ. Παρών από την τοπική πολιτική ο έπαρχος Άνδρου Δημήτρης Λάσκαρης. Έχουμε γράψει και ξαναγράψει για το αεικίνητο του μητροπολίτη Δωρόθεου ΙΙ. Μετρήσαμε σε ένα μήνα μια τρία-τέσσερα περάσματα από Άνδρο. Σίγουρα δεν μπορούν να τον παρακολουθήσουν ούτε οι πολιτικοί που ως γνωστόν είναι αεικίνητοι κι αυτοί.

Το αξιοπρόσεκτο που θίξαμε στη συζήτηση που ακολούθησε την λειτουργία είναι πως εκτός του αεικίνητου είναι και το χιούμορ του μητροπολίτη. Συζητάγαμε για τις αντιδράσεις κάποιων σχολιαγράφων του Εν Άνδρω σε προηγούμενο ρεπορτάζ της Θεοσκεπάστου. Και τις ακραίες αναφορές κάποιων σχολίων που μας ανάγκασαν να τα περικόψουμε. Γελώντας ο Δωρόθεος ΙΙ απάντησε: "Διάβασα το κείμενο και μου άρεσε. Τα σχόλια δεν τα διάβασα. Τα προσπέρασα. Είναι όμως μέρος της κοινωνίας και αυτά. Ακόμα και τα πιο ακραία. Όπως έλεγε ο προκάτοχος μου Δωρόθεος Ι όλα είναι μέσα στη ζωή. Κάθε σπίτι έχει απ' όλα, έχει και το αποχωρητήριο του!..."

Παρατήρησα το ιδιότυπο ή και ακραίο της έκφρασης αυτής. Και ο μητροπολίτης σχολίασε χαμογελώντας: "Αν γράψεις βάλε την φράση. Δεν είναι δικιά σου ή δικιά μου. Είναι του μακαριστού Δωρόθεου Ι..." Γράφοντας τα παραπάνω σκέφτηκα: "Καθένας ορίζεται από τις πράξεις και τα γραφόμενα του. Αυτοί που βρίζουν χυδαία, που επιτίθενται ύπουλα και ανώνυμα, που συκοφαντούν ασυστόλως, μόνοι τους ορίζονται στο περιθώριο της κοινωνίας και της ζωής. Όλοι οριζόμαστε από τον τρόπο που μιλάμε, γράφουμε κλπ. Και όλοι αυτο-τοποθετούμεθα στα διαμερίσματα του μεγάλου σπιτιού της ζωής. Άρα, η φράση του Δωρόθεου Ι είχε από αυτή την άποψη ένα νόημα. 

Κλείνοντας αυτή την σύντομη περιδιάβαση στη γιορτή και στο ιστορικό του μοναστηριού της Αγίας Ειρήνης δύο λόγια για ένα εξαιρετικό ψηφιδωτό που μας τράβηξε την προσοχή στη διάρκεια της λειτουργίας και το φωτογραφήσαμε προσεκτικά. Η αδελφή του Λευτέρη, λίγο αργότερα, μας εξηγησε: "Είναι ψηφιδωτό αντίγραφο της Παναγίας, από την Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη. Από αυτά που σκέπασε ο Ερντογάν. Το έκανε η καλλιτέχνης Ελένη Κυριάκου σε ψηφιδωτό. Και το πρόσφερε στο μοναστήρι..."

¨ΕΝ ΑΝΔΡΩ"