Άνδρος: Αναζητώντας την ανάπτυξη ή το χρυσάφι του μελιού…
Η περιοχή του Στενού, διαπίστωσαν οι βοτανολόγοι της APIVITA, είναι από τους καλύτερους θυμαρότοπους. Επίσης η ευρύτερη περιοχή του Ζόργκου έχει εξαιρετικά μεγάλη ποικιλία φυτών. Κάτι που καθιστά την Άνδρο προνομιακό τόπο για παραγωγή μελιού για πάρα πολλές χρήσεις (φωτ. Εν Άνδρω).
Χρόνια σε αυτό το νησί συζητούν όλοι για ανάπτυξη. Χρόνια σε αυτό το νησί η ανάπτυξη δεν έρχεται γιατί αυτά που συζητούνται είναι λόγια του αέρα. Λέει ο ένας «αρμόδιος» κάτι που δεν ξέρει, απαντά ο άλλος αναρμόδιος κάτι άλλο που νομίζει ότι ξέρει, πετάγεται ένας τρίτος και φτιάχνει μια επιτροπή για να διδάξει αυτά που δεν καταλαβαίνει. Κι όλα τελειώνουν εκεί. Μέχρι να αρχίσει ο επόμενος γύρος συζητήσεων και αντιπαραθέσεων γύρω από μια επόμενη συζήτηση περί ανάπτυξης. Κι ο χορός της υπανάπτυξης καλά κρατεί.
Η συζήτηση γύρω από το τραπέζι στ ξενοδοχείο Περράκη του ειτελείου της APIVITA/APIGEA και των ανθρώπων του Μουστακείου Κληροδοτήματος με την συμμετοχή και άλλων αρμοδίων της Άνδρου (φωτ. Εν Άνδρω).
Τόσα χρόνια τόσες συζητήσεις περί οικονομικής ανάπτυξης, περί τουριστικής ανάπτυξης, περί αγροτικής ανάπτυξης, περί εναλλακτικής ανάπτυξης. Όλοι πιπιλάνε την καραμέλα της ανάπτυξης. Και τι αναπτύχθηκε στο τέλος; Τα μονοπάτια της Άνδρου! Τα οποία ανέλαβαν και ανάπτυξαν εθελοντές, ιδιώτες και τα οποία χρηματοδότησαν ιδιώτες. Κάπως έτσι αναπτύχθηκε και ο ο τουρισμός. Όπως αναπτυχθηκε.
Μέλη της διαχειριστικής επιτροπής του Μουστακείου Κληροδοτήματος (φωτ. Εν Άνδρω).
Από αυτή την άποψη η Τρίτη 15η Νοεμβρίου αξίζει να αναφερθεί ως μια ξεχωριστή μέρα για την Άνδρο λόγω δυο σοβαρών εκδηλώσεων που έγιναν με στόχο την ανάπτυξη στο νησί μας. Και οι δύο εκδηλώσεις είχαν ως αναφορά μια από τις μεγαλύτερες ελληνικές παραγωγικές και εξαγωγικές καινοτόμες επιχειρήσεις. Και στο τραπέζι μπήκε η ανάπτυξη της Άνδρου με άξονα την μελισσοκομία. Η μεγάλη ελληνική εταιρεία φυσικών καλλυντικών Apivita και η θυγατρική της Apigea ήρθαν στην Άνδρο με όλο το στελεχιακό δυναμικό τους και γύρω από αυτές περιεστράφηκε ο άξονας και των δύο σημαντικών εκδηλώσεων.
Και το επιτελείο της APIVITA/APIGEA (φωτ. Εν Άνδρω).
Και όταν λέμε ήρθαν εννοούμε ήρθαν με γνώση, ήρθαν ξέροντας την Άνδρο, ήρθαν έχοντας αρχίσει εδώ και καιρό συζητήσεις με τον έπαρχο Άνδρου, ο οποίος τους προσκάλεσε. Και έχοντας εκ των προτέρων κάθε πλευρά βάλει στο τραπέζι της όλης συζήτησης τα αρχικά ερωτήματα της συνεργασίας και τη συνεισφορά στην παραγωγική δραστηριότητα του νησιού.
Επί σχεδόν τέσσερις ώρες το πρωί της Τρίτης στο ξενοδοχείο Περράκη παρουσιάστηκαν τα μοντέλα που ακολούθησε η Apivita σε άλλες περιοχές της Ελλάδας (Όλυμπο, Μεσσηνία, Κω κλπ) απλώνοντας την φιλοσοφία της που στηρίζεται στις βασικές αρχές του Ιπποκράτη τις οποίες έχει εξελίξει με πολλούς καινοτόμους τρόπους εξαπλωνόμενη στην Ελλάδα και διεθνώς με τα φυσικά προϊόντα που έχουν ως βάση την πρόπολη και το μέλι.
Η πρωτοβουλία για το κτήριο του Μουστάκειου άνοιξε την συζήτηση για χρήση του προς όφελος όλης της Άνδρου (φωτ. Εν Άνδρω).
Όλα ξεκίνησαν από την ανάγκη αξιοποίησης του Μουστακείου Κληροδοτήματος. Ως γνωστό ο έπαρχος Άνδρου έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό για πρώτη φορά στην ιστορία μια προσπάθεια εξωστρέφειας του κληροδοτήματος με ανοικτές συνελεύσεις των κατοίκων στους οποίους αναφέρεται και τώρα συνεχίζει για την αξιοποίηση του νέου υπερ-σύγχρονου κτιρίου, που ολοκληρώθηκε αλλά δεν λειτούργησε ποτέ ως πανεπιστημιακό ινστιτούτο.
Οι συζητήσεις με την Apivita είναι οι πρώτες που βάζουν στο τραπέζι την χρήση του κτιρίου ως άξονα αναφοράς στις δραστηριότητες των κατοίκων της περιοχής. Πως μπορεί να αξιοποιηθεί το υπάρχον κτίριο με βάση τις δραστηριότητες της περιοχής, αλλά και κατ’ επέκταση όλης της Άνδρου;
Μέλισσες μπροστά σε ένα λιβάδι ανθισμένες λεβάντες. Από εδώ ξεκινούν όλα...
Αυτός, λοιπόν, ήταν ο άξονας της πρωινής ευρείας συζήτησης στην οποία συμμετείχαν από την μία εκτός του ιδιοκτήτη της Apivita και όλη η επιτελική του ομάδα και από την άλλη η διαχειριστική επιτροπή του Μουστακείου. Επίσης, συμμετείχαν καθηγητές, γεωπόνοι, μελισσοκόμοι, ο συνεταιρισμός τους, δημοτικοί σύμβουλοι κλπ.
Για να αξιοποιηθεί το κτίριο σε σχέση με την μελισσοκομία από την ΑPIVITA, κατά τον ιδιοκτήτη της κ. Νίκο Κουτσιανά, χρειάζονται συνέργειες με τους τοπικούς μελισσοκόμους. Χρειάζεται κάποιοι από αυτούς να δουν το μέλι ως παραγωγική βάση για την δημιουργία φυσικών προϊόντων που στηρίζονται σε αυτό. Έτσι θα υπάρξει διαφοροποίηση που θα φέρει και μεγάλη προστιθέμενη αξία στο αρχικό προϊόν.
Και όλα καταλήγουν εδώ. Σε ένα κατάστημα φυσικών καλλυντικών της APIVITA που έχουν ως βάση τους τα προϊόντα του μελιού δημιουργώντας μεγάλη προστιθέμενη αξία στον παραγωγό...
Ποιος θα κινητοποιήσει τους μελισσοκόμους σε αυτό τον στόχο; Οι τοπικοί παράγοντες, αλλά και το κίνητρο νέων ανθρώπων να μπουν στα προγράμματα εκπαίδευσης της Apivita/Apigea, απαντά ο κ. Κουτσιανάς και το επιτελείο του. Σωστά απαντά ο έπαρχος. Γι’ αυτό είμαστε όλοι σήμερα εδώ. Όμως χρειάζεται η Apivita να δείξει τον δικό της τρόπο ώστε να δημιουργήσει κίνητρο σε μερικούς. Και αν πάρει εμπρός η διαδικασία σίγουρα και οι άλλοι θα δουν και θα ακολουθήσουν.
Από τους ανδριώτες που ήταν παρόντες υπήρξαν αρκετές παρατηρήσεις και ερωτήσεις. Στο τέλος η όλη συζήτηση κατέληξε στο συμπέρασμα να ξεκινήσει η προσπάθεια με την συνεργασία των γεωπόνων του επαρχείου και της εταιρείας ώστε να δωθούν κάποια ζητούμενα στοιχεία. Αν προχωρήσει η συνεργασία θα προχωρήσουν και οι τρόποι αξιοποίησης του κτιρίου του Μουστακείου.
Κατάμεστη, αν και χειμώνας, η αίθουσα του κλειστού θεάτρου της Χώρας. Μεγάλο το ενδιαφέρον για την παρουσιάση της ιστορίας και των προϊόντων του μελιού (φωτ. Εν Άνδρω).
Μετά από αυτή την κατάληξη της πρωινής σύσκεψης η μέρα προχώρησε στην απογευματινή ημερίδα στο δημοτικό θέατρο της Χώρας υπό την διεύθυνση του κ. Γιώργου Σπέη, συγγραφέα ενός εξαιρετικού βιβλίου για την μελισσοκομία στην Άνδρο, που μεταφράστηκε και στα αγγλικά.
Στην 4ώρη ημερίδα, την οποία προλόγισε εκ των διοργανωτών ο έπαρχος, το βασικό επιτελείο της Apivita/Apigea, παρουσίασε στο ευρύτερο κοινό της Άνδρου τις δράσεις τους. Εξήγησε την ιστορικότητα και τον πολιτισμό που φέρει το προϊόν του μελιού. Ακολούθησαν σημαντικές παρουσιάσεις από ομιλητές και διαβάστηκαν επίσης σημαντικές εισηγήσεις από ομιλητές που δεν μπόρεσαν να έρθουν όμως έστειλαν εξαιρετικά κείμενα.
Ο Γιώργος Σπέης που ήταν ο συντονιστής της ημερίδας (φωτ. Εν Άνδρω).
Να ξεχωρίσουμε μια εντυπωσιακή εισήγηση για την ιστορία των κερήθρων από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Και μια για τα είδη των φυτών που έχει η Άνδρος της βοτανολόγου Δρ Ειρήνης Βαλλιανάτου. Αξίζει να σημειώσουμε πως σύμφωνα με την ειδικό η Άνδρος έχει 1055 είδη φυτών από τα 15.000 που έχει όλη η ευρωπαϊκή ήπειρός. Σε ένα τόσο μικρό κομμάτι γης υπάρχει περίπου το 7% των φυτών της Ευρώπης. Αυτό δείχνει το πόσο πλούσια είναι η γη του νησιού.
Ο Γάλλος ειδικός που μίλησε για τον μελισσοτουρισμό και άλλες δραστηριότητες (μουσεία, εκπαιδευτικά προγράμματα κλπ) γύρω από την μελισσοκομία (φωτ. Εν Άνδρω).
Στις εργασίες της ημερίδας συμμετείχαν και ειδικοί ομιλητές από το εξωτερικό, που αποτύπωσαν την κατάσταση που είναι σήμερα η μελισσοκομία και τις δραστηριότητες που στήνονται γύρω από αυτή. Μίλησαν επίσης και μελισσοκόμοι της Άνδρου, αναφέρθηκαν και τα πιστοποιημένα μονοπάτια του νησιού κλπ. Όλα αυτά μπροστά σε μια κατάμεστη αίθουσα και σε ένα κοινό που παρακολουθούσε με προσοχή.
Ανάμεσα στους παραβρεθέντες και οι μοναχοί της Παναχράντου που έχουν ξεκινήσει μελισσοκομία, η πολιτευτής Κ. Μονογιού, ο έπαρχος Άνδρου, ο πρόεδρος του συνεταιρισμού μελισσοκόμων κ.α. Στην πίσω σειρά πρώτος δεξιά ο κ. Ρίτσαρντ Τζόουνς που με την έκδοση στα αγγλικά του βιβλίου του Γ. Σπέη πρόβαλε την μελισσοκομία της Άνδρου σε διεθνές επίπεδο. Και η ελληνική και η αγγλική έκδοση του βιβλίου διατίθεται στην Καΐρειο Βιβλιοθήκη (φωτ. Εν Άνδρω).
Η τελική πρόταση του ιδιοκτήτη της Apivita (που παρακολούθησε με προσοχή και τις 8 ώρες - σύσκεψη + ημερίδα) δίνει μια ελπίδα: η εταιρεία θα ξεκινήσει παίρνοντας δύο νέους μελισσοκόμους της Άνδρου για να τους εκπαιδεύσει στα προγράμματα και στις μεθόδους της γύρω από την παραγωγή του μελιού. Θεωρεί πως αν αυτοί πετύχουν θα αποτελέσουν το κίνητρο και για τους άλλους.
Οι διοργανωτές της απογευματινής ημερίδας. Στην μεταφορά των ειδικών συνεβαλαν η Fast Ferries και η Golden Star Ferries.
Στο τέλος της μέρας τα ερωτήματα που προέκυψαν ήταν τα ίδια με εκείνα της πρωινής σύσκεψης. Να τα συνοψίσουμε:
- Πόσοι μελισσοκόμοι της Άνδρου και θέλουν και μπορούν να εμπλακούν στο όλο εγχείρημα; Θα καταφέρουν οι δύο πρώτοι νέοι ανδριώτες να προχωρήσουν σε μια παραγωγική διαδικασία που θα ανοίξει νέα δίκτυα και νέες αγορές πέρα από τις περιορισμένες παραδοσιακές; Ο κ. Κουτσιανάς πιστεύει πως θα τα καταφέρουν. Ας εμπιστευθούμε την γνώση και την πείρα του.
- Πόσο μπορεί ή θέλει η Apivitaνα να διευρύνει την βάση της στην Άνδρο και σε άλλα νησιά, ώστε το κτίριο του Μουστακείου να λειτουργήσει αποτελεσματικά ως αναφορά μιας ευρύτερης εκπαιδευτικής δραστηριότητας (εκπαίδευση, μουσείο, εργαστήρια); Αυτό μένει να το μάθουμε στην πορεία.
- Οι κάτοικοι της Άνδρου πόσο θετικά μπορούν να δουν μια τέτοια παραγωγική δραστηριότητα με αναφορά την γη τους όταν αρκετούς θα τους ξεβολέψει; Για παράδειγμα, οι φθινοπωρινές φωτιές είναι ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΕΣ για την μελισσοκομία. Πόσο μπορούν να το καταλάβουν κάποιοι μικροκαλλιεργητές ή κτηνοτρόφοι; Αν το καταλάβουν θα μπορέσει η μελισσοκομία να γίνει όχημα πολλαπλής ανάπτυξης της Άνδρου.
Στην πρώτη σειρά μέλη του ειτελείου της APIVITA. Πρώτος αριστερά ο κ. Ν. Κουτσιανάς (φωτ. Εν Άνδρω).
Όλα τα παραπάνω μένει να απαντηθούν στο επόμενο διάστημα. Θεωρούμε θετική την πρωτοβουλία του επάρχου να ανοίξει το παιχνίδι της ανάπτυξης του νησιού στην ελληνική πρωτοπόρα ιδιωτική πρωτοβουλία. Αποδεδειγμένα το ελληνικό κράτος υστερεί. Αλλά και όπου ανακατεύεται τα κομματικοποιεί. Η λύση είναι να εμπλέξουμε την ιδιωτική πρωτοβουλία. Να αξιοποιηθούν τα ευρωπαϊκά κίνητρα. Και να δουλέψει το νησί όλο μαζί πάνω σε ένα πλάνο. Θα περιμένουμε τα επόμενα βήματα για να καταγράψουμε την εξέλιξη της όλης προσπάθειας.
Σημείωση: Σε μια τόσο σημαντική μέρα όπου συζητήθηκε σε δύο κύκλους το παραγωγικό μέλλον της Άνδρου παντελώς απόντες, αν και είχαν προσκληθεί, ήταν ο δήμαρχος κ. Σουσούδης και ο επικεφαλής της αντιπολίτευσης κ. Καπάκης. (Τον κ. Θεολόγου δεν τον συμπεριλαμβάνουμε γιατί ήταν δικαιολογημένα απών).
Και δύο δεν έκαναν τον κόπο να στείλουν κάποια επεξεργασία ή κάποια πρόταση για ένα τόσο σοβαρό θέμα. Δυστυχώς ο κ. Σουσούδης και ο κ. Καπάκης εμφανίζονται πλέον δραστήριοι μόνο στο facebook! Κρίμα. Η Άνδρος εδώ που έχει φτάσει έχει ανάγκη από δραστήριες παρουσίες και παραγωγικές προτάσεις. Και το μόνο που εισπράττει στα σοβαρά θέματα της ανάπτυξης και από την διοίκηση και την αντιπολίτευση είναι απουσία και σιωπή…
"Εν Άνδρω"