Εν Άνδρω

Του Ιωάννη Δ.  Φακή

Μηχανολόγου – Ηλεκτρολόγου (M.Sc.,B.Sc.)

 

Ο βιολογικός της Χώρας

Διατυπώνοντας  κάποιες πρώτες απόψεις   μετά την εποικοδομητική  συζήτηση που έγινε  στις  24 Νοεμβρίου στο ξενοδοχείο Περάκη για το νέο χωροταξικό (όπου συμμετείχαν και εκπρόσωποι της Τήνου), διαπιστώθηκε ότι ο τρόπος  επιλογής των έργων υποδομής στα δύο νησιά, που επιλέχθηκαν έως και σήμερα (βιολογικοί καθαρισμοί , σκουπίδια, λιμνοδεξαμενές  κλπ) έγιναν με μόνον τα εξής κριτήρια:

• - Καθαρό περιβάλλον
• - Εάν δεν γίνει το έργο θα χαθούν τα χρήματα από την Ε.Ε.
• - Κατασκευή πολύ μεγαλύτερου έργου παρά τις πραγματικές ανάγκες

Τα ανωτέρω κριτήρια είχαν τα εξής καταστρεπτικά αποτελέσματα .

1. - Υπερδιόγκωση  του έργου  σε κατασκευή πολύ μεγαλύτερη από ότι  χρειάζεται ο τόπος , γιατί τα χρήματα υπάρχουν.
2. - Υπερκοστολόγιση της οικονομικής τιμής του έργου, λόγω μεγαλύτερου έργου [την οποία πληρώνουμε εμείς πλέον].
3. - Το λειτουργικό κόστος του έργου , [ιδιαίτερο λόγω πολύ μεγαλύτερου έργου κατασκευής], που είμαστε υποχρεωμένοι να πληρώνουμε εμείς οι δημότες και όχι η Ε.Ε.

Το τελευταίο είναι  και το κυριότερο γιατί στην κρίση την οποία ζούμε και η οποία  θα μας αλλάξει τον τρόπο  της ζωής μας θα μας αναγκάσει εκ των πραγμάτων να μην διατηρήσουμε τα έργα αυτά στη σωστή λειτουργία για την οποία επιλέχτηκαν να κατασκευαστούν. Για παράδειγμα, υπάρχει νομός στην Ελλάδα που έχει κατασκευάσει 6 βιολογικούς καθαρισμούς, που υπολειτουργούν και οι 6 λόγω οικονομικού λειτουργικού κόστους.

Το λειτουργικό κόστος των έργων που ολοκληρώνονται είναι μια παράμετρος που πρέπει να μελετηθεί 

Όσον αφορά την  Άνδρο,  κατασκευάζεται αυτή την στιγμή ο βιολογικός καθαρισμός στη Χώρα, οι αγωγοί μεταφοράς αποβλήτων και τα 9 αντλιοστάσια. Ένα έργο πολύ  ζωτικής σημασίας για το νησί αλλά  πάρα πολύ μεγαλύτερο (ακόμα και μελλοντικά) από το ότι χρειάζεται. Αυτό ξεχωριστά από το μεγάλο κοστολόγιο του έργου,  θα έχει ένα τεράστιο  κοστολόγιο λειτουργίας και ενέργειας, το οποίο δυστυχώς δεν έχει ειπωθεί ποτέ, (σοβαρότατο  λάθος των εκάστοτε αρχών προς τους δημότες) και φοβάμαι ότι θα έχει και αυτό τη μη σωστή του λειτουργία  λόγω μεγάλου λειτουργικού και ενεργειακού κόστους. 

Ελπίζω ότι υπάρχει κάποιος χρόνος ακόμη επειδή δεν έχει παραδοθεί το έργο να γίνουν κάποια πράγματα προς τη σωστή κατεύθυνση.

Από τα ανωτέρω θεωρείται επιβεβλημένο  ο σχεδιασμός του νέου  χωροταξικού να πρέπει να γίνει με τελείως  διαφορετικά κριτήρια λόγω της νέας οικονομικής  κατάστασης που θα βιώνει πλέον η Ελλάδα και ιδιαίτερα  το Ελληνικό δημόσιο. Πλέον πρέπει να κατανοηθεί από όλους μας  και ιδιαίτερα από τις  αρχές του Δήμου  που θα πρέπει να ενημερώσουν και τους δημότες ότι το νησί μας πρέπει να μπει σε ένα διαφορετικό  τρόπο επίλυσης  των προβλημάτων του αλλά και σε ένα διαφορετικό τρόπο ανάπτυξης από ότι υπήρχε μέχρι  σήμερα.

Θα σας αναλύσω τα παραπάνω όσο πιο περιληπτικά μπορώ. Συγκρίνοντας τον Δήμο της Άνδρου με άλλους δήμους  και κατόπιν μιας μελέτης την οποία έχω κάνει παρατηρούμε  ότι ο Δήμος τουλάχιστον μέχρι τα τελευταία  χρόνια είναι ένας συντηρητικός Δήμος  με λίγα κατά βάση λειτουργικά έξοδα και έξοδα  ηλεκτρικής ενέργειας.  Επειδή μάλιστα  η Άνδρος δεν έχει μεγάλη τουριστική περίοδο σε  κίνηση, οι απαιτήσεις σε ηλεκτρική ενέργεια δεν είναι πολύ μεγάλες.

Αυτό μέχρι τώρα  είχε δύο συνέπειες: 

(α) Η πρώτη (η κακή) είναι ότι η Άνδρος δεν είχε παραγωγική  και τουριστική ανάπτυξη και για αυτόν τον λόγο  παρέμεινε  πίσω συγκρινόμενη με τα άλλα νησιά, αλλά και ακόμη τις επιβαρύνσεις στα  δημοτικά τέλη τις επωμίζεται ο δημότης, και για αυτό είναι αρκετά υψηλές .

(β) Η δεύτερη (η "καλή") είναι ότι στην  κρίση που βρισκόμαστε σήμερα ο Δήμος Άνδρου  είναι από τους λιγότερο χρεωμένους δήμους στην  Ελληνική επικράτεια και έτσι μας δίνεται η ευκαιρία να ξεκινήσει σωστά ο τρόπος ανάπτυξης του νησιού.

Σε αυτό το σημείο  θα  ήθελα να σημειώσω  την υπέρογκη επιβάρυνση που θα έχουν οι δημότες με τα έργα υποδομής που θα μπουν σε λειτουργία (βιολογικός καθαρισμός Χώρας, 9 αντλιοστάσια,  σκουπίδια, κλπ), που θα εκτινάξουν τα έξοδα του δήμου σε σημείο που τα έργα δεν θα μπορούν να λειτουργήσουν σωστά. Καινείς δεν γνωρίζει και δεν έχει ενημερωθεί ο δημότης, που θα κληθεί στο τέλος να πληρώσει τον λογαριασμό. Τα έργα αυτά τι λειτουργικά έξοδα θα έχουν;

Το  ίδιο δυστυχώς θα συμβεί και με τα  σκουπίδια. Κανείς  δεν ασχολείται  με τα λειτουργικά έξοδα του χυτά ή χυτή, ή καύσης ή ότι άλλο ήθελε προκύψει. Φανταστείτε αν αποφασιστεί η τοποθέτηση να γίνει στη μία άκρη του νησιού, κανείς δεν έχει υπολογίσει το κόστος μεταφοράς  και γενικά των εξόδων .

Από τα ανωτέρω θεωρείται επιβεβλημένο πλέον τα έργα υποδομής τα οποία έχουν τεράστια λειτουργικά έξοδα  και είναι σε εξέλιξη, να τα δουν ξανά και να παραδοθούν με χαμηλά λειτουργικά  έξοδα και να είναι ενεργειακά αυτόνομα έτσι ώστε να μην επιβαρυνθεί άλλο ο δημότης. Με τον σχεδιασμό του νέου χωροταξικού δίδεται η ευκαιρία το να δημιουργήσουμε  ένα νησί όσο μπορούμε ενεργειακά αυτόνομο, που θα δώσει τη θέση του στην ανάπτυξη .

Και τι εννοώ ενεργειακά αυτόνομο. Προφανώς  όχι να γεμίσουμε την Άνδρο με ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά,  αλλά  σε κάποια σημεία που θα επιλεγούν από ειδικούς και τον τοπικό πληθυσμό, θα παράγουν ενέργεια για όφελος μόνον των δημοτών και των επιχειρήσεων που θέλουν να επενδύσουν στο νησί. Επίσης με το νέο χωροταξικό να υποχρεούται ο κάθε επενδυτής την επιχείρησή του να την κάνει ενεργειακά και περιβαλλοντικά αυτόνομη  λαμβάνοντας και ένα είδος επιδότησης από τον δήμο π.χ. (αφαίρεση δημοτικών τελών κλπ).  Το ίδιο να ισχύει και για τις  νέες κατοικίες που θα κατασκευάζονται  να λαμβάνουν δημοτική επιδότηση ανάλογα με το ποσοστό  αυτονομίας.

Φανταστείτε  λοιπόν ξεκινώντας  από τώρα, μετά από μία  δεκαετία,  με τα έξυπνα κίνητρα  που μπορούν να δοθούν στους δημότες, αλλά  κάνοντας το δήμο ενεργειακά και περιβαλλοντικά  αυτάρκη θα μπορεί  να προσελκύσει   επενδυτές  οι οποίοι θα έχουν άμεσα κέρδη προσφέροντάς τους ενέργεια σε πολύ χαμηλότερο κόστος από ότι δίδεται σήμερα.

Είναι επιβεβλημένο πλέον  να δούμε όλοι μας με ένα διαφορετικό μάτι  τον τρόπο λειτουργίας και ανάπτυξης του νησιού μας για ένα καλύτερο αύριο. Ευελπιστώ  στην κρίση που περνάμε να είμαστε το πρώτο νησί έστω για μία φορά που θα εκμεταλλευτεί  τις δυνατότητες που παρουσιάζονται με τους έξυπνους τρόπους που υπάρχουν στην εξοικονόμηση ενέργειας και θα δημιουργήσει μια νέα προοπτική και ένα σωστό μέλλον. Προσδοκώ, λοιπόν, το επαρχείο και ο δήμος να  μπουν σε μία τελείως διαφορετική προσέγγιση των πραγμάτων από αυτή που ίσχυε μέχρι σήμερα.