Εν Άνδρω

Του Σπύρου Τσαούση

GE Global Operations

25η Μαρτίου 2019. Ώρα 10:30 το πρωί. Η ανεξέλεγκτη χωματερή του Στρόφιλα καίει συνεχώς. Ο άνεμος αναζωπυρώνει την φωτιά και γεμίζει ένα μεγάλο μέρος της Άνδρου με καπνό και όλα τα βλαβερά κατάλοιπά του. Τι θα γίνει μέχρι με αυτή την τραγική εικόνα και τις επιπτώσεις της στον τουρισμό, στην οικονομία, στην κοινωνία και στην υγεία μέχρι να αναζητήσουμε έναν άλλον τρόπο διαχείρισης; (φωτ. Εν Άνδρω).

(Λάβαμε και δημοσιεύουμε κείμενο του κ. Σπύρου Τσαούση, ενός νέου επιστήμονα από το Συνετί, που αναφέρεται στη σημερινή εικόνα και τα προβλήματα της Άνδρου. Είναι λίαν ελπιδοφόρο όταν νέοι άνθρωποι βγαίνουν στο προσκήνιο. Το Εν Άνδρω είναι ανοιχτό στον διάλογο. Διαβάσαμε με ενδιαφέρον όσα γράφει και ως προς την διαχείριση απορριμμάτων θέσαμε τα ερωτήματα του σε ειδικευμένη στο θέμα μηχανικό της Περιφέρειας Αττικής. Παραθέτουμε αυτούσια την απάντηση που λάβαμε:

"Ας υποθέσουμε πως ξεπερνάμε θεωρητικά το θέμα του χρόνου που χρειάζεται για μια από την αρχή εκκίνηση εξεύρεσης νέας λύσης και όλων των απαραίτητων εγκρίσεων ενός διαφορετικού τρόπου διαχείρισης των απορριμμάτων. Έχει σκεφτεί ο αναγνωστης σας πως σε όποια μέθοδο και αν καταφύγει κανείς θα χρειαστεί οπωσδήποτε χώρο! Και για την καύση. Και για το που και πως θα θάβονται τα υπολοίματα της καύσης και τα φίλτρα. Και για την κομποστοποίηση. Και για την ανακύκλωση κλπ. Όλα χρειάζονται χώρο για τις εργασίες και για τα υπολείμματα. Δηλαδή ακόμα κι αν είχατε χρόνο και χρήμα σε κάθε περίπτωση θα χρειαζόσαστε και πάλι χωροθέτηση! - ΕΝ ΑΝΔΡΩ)

Τα θετικά αφηγήματα χρειάζονται ισχυρό αποτύπωμα στην κοινωνία

Η Άνδρος στηρίζεται και αναδεικνύει σε μεγάλο βαθμό αυτά που δημιούργησαν οι προηγούμενες γενιές, δεκαετίες ή και αιώνες πριν. Κάποτε υπήρξε ένα πνεύμα πρωτοπορίας που άνοιγε διεθνείς δρόμους για το νησί, αλλά και όσοι έζησαν εδώ άφησαν έντονα το στίγμα τους, φτιάχνοντας αριστουργήματα στην ύπαιθρο και τα χωριά.

Είναι αρκετά χρόνια τώρα που επικρατεί ένα κλίμα χαμηλών προσδοκιών, αποτέλεσμα της σύγκρισης με άλλα νησιά ή της εκδήλωσης αδιέξοδων αντιπαραθέσεων μεταξύ μας.

Μια ενδεικτική περίπτωση εσωστρέφειας αποτελεί η διαχείριση των απορριμμάτων, όπου αναλώσαμε το πολιτικό μας κεφάλαιο γύρω από το ζήτημα της χωροθέτησης και αναπτύχθηκαν τοπικισμοί σε μια εποχή που υποτίθεται ότι ο ενιαίος δήμος θα καταργούσε τις διαχωριστικές γραμμές.

Η λύση των Χ.Υ.Τ.Y. περιορίζεται σταδιακά σε πολλές ανεπτυγμένες χώρες. Μπορεί να υπάρχει Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (με πολύ αυστηρές προϋποθέσεις) και εγκεκριμένη χρηματοδότηση για τον Χ.Υ.Τ.Υ. στην Πλούσκα, εξαντλήθηκαν όμως οι εναλλακτικές ή ολιστικές επιλογές διαχείρισης;

Άλλη μια εικόνα του αφηγήματος της σημερινής Άνδρου! Μπορούμε να συζητάμε θεωρητικά όσο θέλουμε για "λύσεις". Μήπως όμως κάτι να γίνει επειγόντως πριν βουλιάξουμε με όσα ήδη συμβαίνουν (φωτ. Εν Άνδρω).

Θα μπορούσαμε να δούμε τα σκουπίδια ως ενεργειακό πόρο στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας με ευεργετικές συνέπειες για το περιβάλλον. Υπάρχουν νησιά στο Αιγαίο που εξετάζουν άλλους τρόπους διαχείρισης όπως η αποτέφρωση, η κομποστοποίηση, η εκτεταμένη ανακύκλωση πέντε ρευμάτων (χαρτί, γυαλί, αλουμίνιο, ηλεκτρικές συσκευές και πλαστικό), στο πλαίσιο των στόχων που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το να θάβουμε τα σκουπίδια χωρίς διαλογή στην πηγή τους, είναι σα να σκεπάζουμε τα προβλήματα κάτω από το χαλί. Και σε δύσκολες πολιτικές επιλογές όπως αυτή, αντανακλάται το επίπεδο της κοινωνίας μας.

Είμαστε ευχαριστημένοι όταν ο δήμος μας βραβεύεται για την αποδοτικότητά του με όρους διαφάνειας και λογοδοσίας, αλλά δεν έχει ηλεκτρονικές ροές εργασίας, διαδικασίες εσωτερικού ελέγχου, συνεδριάσεις σε πραγματικό χρόνο στο διαδίκτυο, καθιερωμένη ώρα του πολίτη και διαδικασίες συμμετοχικότητας στη λήψη αποφάσεων;

Έχω εργαστεί ως Financial Controller, υπογράφω Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις και διακρίνω αν ο δήμος αποτελεί επίσης, κορυφαίο οργανισμό οικονομικής διαχείρισης. Μπορούμε να καταρτίσουμε αριθμοδείκτες, βάζοντας τους συντελεστές στάθμισης που επιθυμούμε, και να οδηγηθούμε στα συμπεράσματα που θέλουμε να φωτίσουμε. Ωστόσο ακόμα και με βάση τα κριτήρια που αξιολογεί η έρευνα του ΚΕΦΙΜ, είναι θετικό που στην τριετία 2015 - 2017 ο δήμος μας παρουσιάζει μια γραμμική βελτίωση.

Νιώθουμε ικανοποίηση όταν διακρινόμαστε για την εξοικονόμηση ενέργειας με φωτοβολταϊκά αλλά διαπιστώνουμε την αδικαιολόγητη υπερσυγκέντρωση λαμπτήρων σε συγκεκριμένα σημεία ενώ πολλά χωριά και δρόμοι δεν έχουν επαρκή φωτισμό ούτε από τους στύλους της Δ.Ε.Η.;

Έχουμε εφαρμόσει καλές πρακτικές της Αυτοδιοίκησης σε συγκεκριμένα θεματικά πεδία όπως την ηλεκτρονική διακυβέρνηση και καινοτομία, τις πιστοποιήσεις λειτουργίας και οργάνωσης, τον ψηφιακό τουρισμό, την ενίσχυση της νέας επιχειρηματικότητας στο νησί, την τηλεϊατρική, την εκπαίδευση, τα ανθρώπινα δικαιώματα;

Μας προβληματίζει όταν βλέπουμε ότι το έργο των δημοτικών και τοπικών συμβούλων δεν εποπτεύεται επαρκώς από την πολιτική τους ιεραρχία; Πως αιαθανόμαστε όταν δεν αξιοποιείται το πολύτιμο ανθρώπινο κεφάλαιο του νησιού, ιδιαίτερα αυτό της νέας γενιάς;

Τα θετικά αφηγήματα χρειάζονται ισχυρό αποτύπωμα στην κοινωνία. Αλλιώς είναι επικοινωνιακού περιεχομένου. Η Άνδρος χρειάζεται ένα φιλόδοξο αφήγημα ισάξιο της ιστορίας της. Να μην διστάζουμε να βάλουμε τον πήχη ψηλά και να ξεκλειδώσουμε τις πραγματικές δυνατότητες του νησιού μας.

Οφείλω να διευκρινίσω, κλείνοντας, ότι οι σκέψεις που μοιράζομαι καθώς και οι προηγούμενες δημόσιες τοποθετήσεις μου, δεν εξυπηρετούν καμία σκοπιμότητα. Διατηρώ την ιδιότητα του ενεργού πολίτη, η οποία είναι και η πιο ουσιαστική, διότι εμπεριέχει την ατομική ευθύνη απέναντι στην κοινότητα.

* Ο Σπύρος Τσαούσης εργάζεται ως Finance Project Manager και είναι Μεταπτυχιακός φοιτητής Ευρωπαϊκών Σπουδών στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ασχολείται με θέματα Ευρωπαϊκής Ένωσης και Περιφερειακής Ανάπτυξης.