Εν Άνδρω

Του Διαμαντή Μπασαντή

Στην έξοχα διαμορφωμένη για εκδηλώσεις μικρή πλατεία του Γαυρίου

 

Κάθε λιμάνι είναι μια είσοδος ή μια έξοδος. Από εκεί φεύγουμε και από εκεί ερχόμαστε στο νησί. Κάτι σαν πύλη. Και το Γαύριο είναι η πύλη της Άνδρου στην Αττική και στον κόσμο. Χρόνια τώρα περνάμε από το Γαύριο «τρέχοντας». Τρέχοντας φτάνουμε για το πλοίο. Και τρέχοντας φεύγουμε για τις περιοχές μας. Πόσο λίγο κοιτάμε την «πύλη»;

Τα τελευταία χρόνια τόσο ο Φιλοπρόοδος Όμιλος Γαυρίου όσο και το βιβλιοπωλείο “Λογάρι” με έκαναν να βλέπω το Γαύριο ως σταθμό. Ή, για να το πω διαφορετικά: έχουν βάλει το Γαύριο στον πολιτιστικό χάρτη της Άνδρου. Με εκδηλώσεις μοναδικές. Τι να πρωτοθυμηθώ; Τις συναυλίες; Τον Θηβαίο; Την έκθεση φωτογραφίας του Ανδρέα Εμπειρίκου; Την έκθεση γελοιογραφίας; Τις παρουσιάσεις βιβλίων; Την ομιλία για τους Κορθιανούς πετράδες της Πόλης;

Ο Φιλοπρόοδος και το Λογάρι είναι, λοιπόν, δύο σημεία πολιτισμού στο Γαύριο. Δύο σημεία αναφοράς της Άνδρου. Ο πρώτος με τις καλοκαιρινές εκδηλώσεις του, το δεύτερο με την σταθερότητα της συνεχούς αναφοράς. Ένα στέκι παντός καιρού και για όλες τις εποχές.

-        Γιατί γράφω τα παραπάνω θα αναρωτηθείτε;

Γιατί την προηγούμενη Παρασκευή βγαίνοντας από το καράβι δεν πήρα το αυτοκίνητο για την Χώρα, αλλά πήγα να ακούσω κάτι από την παρουσίαση του τελευταίου βιβλίου, «Νίκη» του συγγραφέα Χρήστου Χωμενίδη.

Ήταν μια όμορφη νότα στην μικρή πλατεία πίσω από το βιβλιοπωλείο, η οποία πολύ σωστά έχει πλέον διαμορφωθεί σε χώρο καλοκαιρινών εκδηλώσεων. Εκεί που κάποτε πάρκαραν παράνομα στην πεζοδρομημένη πλατεία αυτοκίνητα περιοίκων, τώρα με μεράκι έχει γίνει χώρος καλοκαιρινών εκδηλώσεων. Σε ένα Γαύριο που δίπλα στην παραλία δεν έχει και πολλούς άλλους χώρους.

Βρέθηκα, λοιπον, για λίγο εκεί ανάμεσα στους θεατές ακούγοντας τον ομιλητή. Να πάρω μια ιδέα των δρώμενων, την οποία και μεταφέρω εδώ. Για να πάρετε κι εσείς μια ιδέα. Αξίζει να είμαστε εκεί κάθε φορά συμβάλλοντας κι εμείς με την παρουσία μας για να διαμορφωθεί μια άλλη Άνδρος, ένα άλλο Γαύριο…

*****

Η παρουσίαση του βιβλίου από τον συγγραφέα είναι μια ξεχωριστή στιγμή. Ο συγγραφέας ανοίγει το κουτί και μας αποκαλύπτει πως και γιατί έγραψε το βιβλίο του. Τι θέλησε να πετύχει. Διαβάζοντας το εμείς κρίνουμε τι πέτυχε και τι όχι.

Ο Χρήστος Χωμενίδης στο Γαύριο

Κάθισα, λοιπόν, σε μια γωνιά και άκουγα τον Χωμενίδη. Θέλησε μέσα από την ιστορία της μητέρας του να δώσει την δύσκολη ιστορία της μεταπολεμικής Ελλάδας. Της Ελλάδας του εμφυλίου, της Ελλάδας των ενταγμένων και των ανένταχτων. Δεν είχα διαβάσει το βιβλίο. Αλλά σκεφτόμουν την τότε εποχή που γνώρισα μέσα από βιβλία και ταινίες και την σημερινή εποχή. Σκεφτόμουν τους ανθρώπους που εξακολουθούν να περιηγούνται εποχές μέσα από την ανάγνωση.

Η προσοχή που έδειχναν οι παραβρισκόμενοι με έπειθε πως υπάρχουν ακόμα αναγνώστες σε μια δύσκολη εποχή για την ανάγνωση στην Ελλάδα. Δυστυχώς η χώρα μας υπολείπεται κατά πολύ άλλων χωρών σε αυτό το πεδίο.

 Ευτυχώς οι λέσχες ανάγνωσης του νησιού, αλλά και οι μεμονωμένοι αναγνώστες που με συνέπεια απολαμβάνουν το διάβασμα είναι μια ελπίδα για το νησί. Από αυτή την άποψη οι εκδηλώσεις συμβάλλουν κι αυτές.

Κάπως έτσι το Γαύριο σταδιακά αλλάζει και από μια πύλη διερχομένων μπορεί μέσα από την δράση των ανθρώπων του να γίνει σταθμός αναφοράς. Παντού τα λιμάνια ήταν και είναι τόποι αναφοράς. Η τρίτη φετινή στάση μου στο Γαύριο, καθώς και αρκετές προηγούμενων χρόνων δίνουν την αίσθηση πως έχουν δρομολογηθεί πια κάποιες διαδρομές ώστε να αποκτήσει η κάποτε αλίμενος Άνδρος κι ένα λιμάνι πολιτισμού…