Εν Άνδρω

Γράφει ο μουσικός παραγωγός Άγγελος Σφακιανάκης 

 

Το 1987 ανεβαίνω στη Θεσσαλονίκη για δουλειές της Λύρας. Με έστελνε ο Κυριάκος Μαραβέλιας να δω τι γίνεται με μια ανάθεση. Θέλω να γνωστοποιήσω διά ζώσης ότι ανέλαβα στην Λύρα. Έψαχνα και τον Μάλαμα. Παίρνω τον Γιώργο Πεντζίκη. Ο Γιώργος είναι Περίπτωση. Πολυπράγμων. Παραγωγός, ενορχηστρωτής, κιμπορντίστας. Είναι από τα βασικά στελέχη της πρώτης μπάντας του Παπάζογλου. «Ταχεία Θεσσαλονίκης». Ό,τι καλύτερο είχαμε ακούσει εκείνα τα χρόνια από μπάντες. Έλα από το στούντιο, μου λέει. Μου δίνει διεύθυνση και τραβάω για την Τούμπα. Το στούντιο είναι στο σπίτι του. Έχει ένα μαγνητόφωνο 16αρι Fostex. Έλα να σου βάλω να ακούσεις. Πατάει το play. «Σώπα κι άκουσε». Μια γκρούβυ ενορχήστρωση και ακούω για πρώτη φορά την Ελένη.

Έχω εκπλαγεί. Είναι τραγούδια του Γιώργου Ζήκα με την πρωτοεμφανιζόμενη Ελένη Τσαλιγοπούλου. Μια μοντερνιά. Μια λαϊκή φωνή με ποπ ροκ μπακράουντ. Η ακρόαση συνεχίζεται και οι εκπλήξεις ακολουθούν η μια την άλλη. Πού το βρήκατε αυτό το πλάσμα; Αν θέλεις να την ακούσεις παίζει σε ένα μαγαζί. «Ποντίκι» το λένε. Το βράδυ είμαι εκεί. Το μαγαζί είναι σουρεάλ. Είναι πιτσαρία. Κάνει και ντελίβερι. Ένα πάλκο. Μπουζούκι, Κιθάρα, Ακορντεόν, Κοντραμπάσο και η Ελένη στο κέντρο αυθόρμητη, απρόβλεπτη. Τα κεντάει τα τραγούδια. Έχει ένα πάθος γάργαρο. Έναν οίστρο ατίθασο. Ένα χαρούμενο κορίτσι που σου ταρακουνάει τις μνήμες. Φαίνεται ότι την νανούρισαν με δημοτικά τραγούδια.

Θα κατέβει Αθήνα. Θα πάει περιοδεία με τον Νταλάρα που την αγαπά και συμμετέχει στον δίσκο της. Εν τω μεταξύ στην Λύρα λαμβάνω ένα φαξ-πρόταση για την «Οπισθοδρομική Κομπανία». Δεν ξέρουν για την διάλυση. Επτά συναυλίες στο Φεστιβάλ Yafa Nights και η τελευταία και κορυφαία με την σύμπραξη του Yehuda Poliker. Της το προτείνει ο Θοδωρής Παπαδόπουλος και πάμε με την Ελένη στο Ισραήλ. Σκίζουμε.

Ισραήλ -Από αριστερά: Στράτος Στρατηγόπουλος, Γιάννης Εμμανουηλίδης, Yehuda Poliker, Ελένη Τσαλιγοπούλου, Ιωάννα Andrews, Ανδρέας Φλωράκης, Άγγελος Σφακιανάκης, Πέτρος Εξαρχάκος, Βασίλης Γιαννίσης © Costas Goudis.

Η συνεργασία αναθερμαίνει τις Κομπανιακές σχέσεις και αποφασίζουμε να παίξουμε στο ΜΕΤΡΟ. Η «Οπισθοδρομική» και η Ελένη Τσαλιγοπούλου. Προτείνω στον Γιώργο Ανδρέου να ενορχηστρώσει και να παίξει μαζί μας. Το αποδέχεται. Αναλαμβάνω να κάνω τον επόμενο δίσκο της Ελένης με παλιά λαϊκά και ρεμπέτικα. Επιθυμία του Κυριάκου Μαραβέλια. Προτείνω τον Ανδρέου για ενορχηστρωτή. Χαίρεται. Ξαναχτυπάω τις πόρτες των συλλεκτών που τροφοδοτούσαν την Κομπανία. Στηρίζομαι και στο ρεπερτόριο που είχα ακούσει στο «Ποντίκι».

Φτιάχνεται μια βασική ορχήστρα με Μανώλη Πάππο, Σπύρο Γκούμα, πότε με τον Θανάση Σοφρά και πότε με τον Βαγγέλη Ζωγράφο. Είναι οι φίλοι μου από το 1985. Ανάλογα με τις ανάγκες προστίθενται και άλλοι. Ο Ανδρέου είναι και ηχολήπτης στο Polysound. Μετά τις ηχογραφήσεις που είναι απογευματινές, η Ελένη παραμένει στο στούντιο. Κάτι ετοιμάζουν. Όταν έχουμε ολοκληρώσει έξι τραγούδια από τις επανεκτελέσεις, ο Ανδρέου μου δίνει μια κασέτα να ακούσω. Έχουν ετοιμάσει πιάνο-φωνή επτά ολοκαίνουργα τραγούδια. Εκεί είναι και το «Να μ' αγαπάς». Δεν το πιστεύω πως έγραψε ο Ανδρέου τέτοια τραγούδια. Η προηγούμενη γραφή του ήταν τραγούδια που είχαν συνυπογράψει με τον Στάθη Παχίδη στους «Αλερετούρ». Είναι ένα άλμα εκφραστικό. Στίχοι και μουσική. Και η Ελένη σαν να συνειδητοποιούσε την φωνή της. Ο Ανδρέου ομολογεί πως, αν υπάρχει άνθρωπος που τραγουδάει με αυτόν τον τρόπο, τότε μπορώ να γράψω κι εγώ τραγούδια.

  

Ξεκινάει μια κουβέντα ότι μετά τον Ζήκα, η Ελένη πρέπει να τραγουδήσει σύγχρονο ρεπερτόριο. Για μένα δεν υπάρχει πρέπει, αλλά και στα παλιά δεν έχει βρεθεί το τραγούδι που θα την απογειώσει. Η Ελένη δεν μιλάει. Έχει κόκκινα τα μάγουλα. Αναλαμβάνω εγώ λοιπόν να πείσω τον Λυράρχη, Κυριάκο Μαραβέλια. Είναι αδιάλακτος. Η άποψη του είναι το παλιό τραγούδι κουβαλάει μνήμες. Έχει συνάψεις έτοιμες. Το έχουν δοκιμάσει πολύ πετυχημένα στην Λύρα. Το έχουν εξαργυρώσει. Έχουν περάσει όμως σχεδόν δέκα χρόνια από τις αναβιώσεις.

Ελένη Τσαλιγοπούλου, Μανώλης Πάππος, Άγγελος Σφακιανάκης, Θανάσης Σοφράς, Γιώργος Ανδρέου, Σπύρος Γκούμας.

Στην κουβέντα μου με τον Κυριάκο το δυνατότερο μου χαρτί ήταν: «Εδώ υπάρχει ένας έρωτας μεγάλος». Έχουν ξεπεράσει και οι δύο τους εαυτούς τους. Κυριάκο, έχεις δυο καλλιτέχνες στην καλύτερη τους συνέργεια. Εκεί, νομίζω, λύγισε. Ζήτησε να μιλήσει με την Ελένη για τα διαδικαστικά του συμβολαίου και των υποχρεώσεων. Λύνω τα δεσμά της άρνησης. Αλλαγή πορείας. Τον δίσκο με το παλιό ρεπερτόριο η Ελένη τον οφείλει. Πάμε για το υλικό του έρωτα. Δεσμεύομαι στον Κυριάκο ότι ο δίσκος θα κάνει επιτυχία. Δεν λέω πότε.

Ο Ανδρέου το στούντιο το ξέρει καλά και πολλοί αναγνωρίζουν τα ταλέντα του. Έρχονται και γράφουν οι μουσικοί του Χατζιδάκι. Περνάει ο Πορτοκάλογλου και παίζει κιθάρες και τραγουδούν με την Ελένη ένα ντουέτο. Ο Γιώργος ζητάει από τον Θοδωρή Γκόνη κι έρχεται στην παρέα με τρεις στίχους του που με τα χρώματα τους ανοίγουν την βιωματική αφήγηση του Ανδρέου. «Το πρώτο το τραγούδι» το τραγουδάει η Ελένη με τον Ξυδάκη.

Ο κορυφαίος βετεράνος ηχολήπτης Γιάννης Σμυρναίος προσφέρεται και κάνει τις μίξεις. Και το όνομα αυτού: «Κορίτσι και Γυναίκα». Νονός ο Ανδρέου. Ακούμε το «Να μ’ αγαπάς» έτοιμο και το νιώθουμε πως το τραγούδι θα ζήσει πολλά χρόνια. Είναι εφτά όγδοα. Παίζει με την παράδοση και παίζει με την τζαζ. Είναι μόλις δυο λεπτά και το ξάφνιασμά του σου κλέβει την ανάσα.

Ο δίσκος αγαπήθηκε από τα ράδια και ήταν η βάση για να ξεκινήσουν και οι δυο τους μια λαμπρή πορεία. Η Ελένη φεύγει από την Λύρα. Μετά από μια περιπέτεια τελικά πάει στην Sony. To '92 συμφωνούμε να ολοκληρώσουμε το ημιτελές υλικό. Ξαναμπαίνουμε στο στούντιο. Είμαστε όλοι πιο ώριμοι. Μουσικοί, ηχολήπτες, παραγωγός, υπηρετούμε και στηρίζουμε την αλήθεια της ερμηνείας της. Μισό Φεγγάρι ο τίτλος. Νονός εγώ. Ο δίσκος είναι ένα ρεσιτάλ με τις μνήμες της να καλούν το μέλλον.

«Πηγή: https://www.athensvoice.gr/culture/music/736110-eleni-tsaligopoyloy-koritsi-kai-gynaika-miso-feggari»