Εν Άνδρω

Του Διαμαντή Μπασαντή

Οι εγκαταστάσεις του Androp με φόντο τον Πιτροφό (φωτ. Εν Άνδρω).

Τον Δημοσθένη Βαρούτη τον γνώρισα στο πανηγύρι της Άρνης πέρσι το καλοκαίρι. Είχε ένα πάγκο και σέρβιρε τσίπουρο. Μας συνέστησε ο Σπύρος Χαλάς. Μιλήσαμε για το τσίπουρο, που μόλις είχε ξεκινήσει να παράγει και κατέληξε: «όταν θα εμφιαλώσω να γράψεις...».

Του το υποσχέθηκα και… το ξέχασα! Δεν ήμουν φανατικός του τσίπουρου. Και δεν έτυχε να τον ξαναδώ. Εύκολο, λοιπόν, να ξεχάσεις. Όμως εκείνος δεν το ξέχασε.

Εφέτος σε πολλές ταβέρνες και εστιατόρια του νησιού είδα σε περίοπτη θέση το τσίπουρο AnDrop! Και μερικοί μίλησαν θερμά για την προσπάθεια ενός νέου παραγωγού που ξεκίνησε και εμφιάλωση τσίπουρου με εξαιρετικά αποτελέσματα. Σκέφτηκα πως θα είχε ενδιαφέρον να γράψουμε για την πρώτη αυτή προσπάθεια.

Πριν μέρες στο Κόρθι σε μια μεγάλη εκδήλωση για την κουζίνα των νησιών που διοργάνωνε η Περιφέρεια και το Επαρχείο βρήκα αρκετούς παραγωγούς της Άνδρου. Ανάμεσα τους και… το AnDrop! Εκεί ξανασυναντήθηκα με τον Δημοσθένη που γεμάτος ενέργεια άρχισε να θυμίζει την πρώτη λησμονημένη συνάντηση μας στην Άρνη! Αλλά και για τις νέες εγκαταστάσεις του στον Πίτροφό και με κάλεσε σε μια συνάντηση με τους επαγγελματίες της Άνδρου που τον στήριξαν εφέτος την πρώτη χρονιά του AnDrop…

Το δημοτικό της Χώρας επιστρέφει από ξενάγηση στο AnDrop... (φωτο. Εν Άνδρω).

Δεν κατάφερα να πάω. Αλλά μετά λίγες μέρες βρέθηκα να οδηγώ στην άτυπη ΒΙΠΕ του Πιτροφού. Σε έναν χωματόδρομος 1200 μέτρα από τον κεντρικό δρόμο προς τις εγκαταστάσεις του. Το κτίριο μεγάλο, λευκό, προσεγμένο, βιομηχανικό, καλαίσθητο. Με φόντο το χωριό. Ένα σχολείο της Χώρας επέστρεφε με τα πόδια από την επίσκεψη σε αυτό. Ο Δημοσθένης όχι μόνο είχε γίνει παραγωγός με προδιαγραφές, αλλά και δάσκαλος της παραγωγής τσίπουρου…

Τσίπουρο και μεζέ για το καλό. Στην φωτογραφία μισοεξαφανισμένος ο μεζές! (Φωτ. Εν Άνδρω).

Μας περίμενε με ανυπομονησία. Έβγαλε… τσίπουρο και μεζέ για όλους! Ήταν εκεί, πάλι, ο Σπύρος Χαλάς με έναν συνεργάτη του. Και οι δύο μαζί μου θύμισαν (στερεοφωνικά θα έλεγα) πως πρωτοσυναντηθήκαμε στην Άρνη! Κάτι που είχα εμπεδώσει από το Κόρθι, αλλά με την επανάλληψη το έμαθα ακόμα καλύτερα. Πήραμε κι ένα ποτό για το καλό. Αν και ελάχιστα φίλος του τσίπουρου το AnDrop το βρήκα εξαιρετικό.

Μετά ο Χαλάς και ο συνεργάτης του έφυγαν. Και ο Δημοσθένης με πάθος δασκάλου άρχισε να εξηγεί την παραγωγική διαδικασία βιοτεχνικού/βιομηχανικού χαρακτήρα μέσα από την οποία τα πατημένα σταφύλια γίνονται τσίπουρο.

Ο Δημοσθένης διδάσκει με πάθος αυτά που έμαθε (φωτ. Εν Άνδρω).

Κάθισα αναπαυτικά σε μια καρέκλα. Πήρα κι ένα ποτηράκι τσίπουρο και άρχισα να κρατάω σημειώσεις... στο μυαλό μου! Πάλι δεν είχα φέρει μολύβι και χαρτί. Γράφω λοιπόν από μνήμης για μια διαδικασία που δεν ήξερα, αλλά κάτι έμαθα στην μια ώρα που άκουγα, ρώταγα, φωτογράφιζα.

Κατ’ αρχή μου ξεκαθάρισε πως και αυτός είχε για δάσκαλο έναν ηλικιωμένο Πελοποννήσιο, τον κύριο Μπάμπη από την Κόρινθο, που βλέποντας το πάθος του άρχισε να τον μυεί στην υψηλή τέχνη του πνεύματος του οινοπνεύματος! Παραθέτω μερικές γραμμές, από αυτά που έμαθα εγώ για την παραγωγή, την εμφιάλωση και την διάθεση του AnDrop, που μέσα σε ένα χρόνο έγινε best-seller στην Άνδρο και ξεπούλησε μέχρι και το τελευταίο μπουκάλι. Ευτυχώς σε 15 μέρες αρχίζει η νέα εμφιάλωση και έτσι θα μπορεί να συνεχίσει απρόσκοπτα να διατίθεται στην Άνδρο…

Η πλήρης διαδρομή της παραγωγικής διαδικασίας. Αριστερά το καζάνι που βράζουν τα σταφύλια. Στην συνέχεια τα 6 φίλτρα, το δοχείο για το κακό τσίπουρο και μετά τα δοχεία για το καλό τσίπουρο (φωτ. Εν Άνδρω).

Λοιπόν, το τσίπουρο, για να είναι καλό, θα πρέπει να έχει σωστές και επιτυχημένες αποστάξεις. Ποτέ δεν χρησιμοποιείς το πρώτο και το τελευταίο μέρος της απόσταξης. Είναι το «κακό» τσίπουρο. Τα πετάς! Όπως πετάς και μια σειρά αλκοόλες που βγαίνουν από τον βρασμό και συλλέγονται από τα διάφορα φίλτρα. Κρατάς μόνο τις καλές αλκοόλες. Αυτές που δεν πειράζουν τον οργανισμό. Αντιθέτως τον ευεργετούν! Γι’ αυτό λένε πως «το τσίπουρο είναι φάρμακο»! Όμως αν δεν προσέξεις το τσίπουρο μπορεί να γίνει... φαρμάκι!

Άκουγα έναν χειμαρρώδη Δημοσθένη να μιλά, να εξηγεί, αλλά και να σκαρφαλώνει συνεχώς σε μια σκάλα να ελέγξει τους ατμούς του βρασμού που συνεχιζόταν όση ώρα μιλούσε! Κάπου-κάπου έπινα και καμιά τζούρα από το τσίπουρο που είχε σερβίρει για να θυμάμαι... το θέμα της διάλεξης!

Το καζάνι (αριστερά) και τα φίλτρα (δεξιά). Η παραγωγή αρχίζει. Οι ατμοί με τις αλκοόλες ανεβαίνουν και περνάνε στα φίλτρα όπου ψύχονται και φιλτράρονται πριν καταλήξουν στα μεγάλα δοχεία συλλογής της "άνυδρης αλκόολης"... (φωτ. Εν Άνδρω).

Η «φουρνιά» που δούλευε τώρα ήταν πολύ καλή ποικιλία σταφύλι, μυρωδάτο και μοσχάτο από την Πελοπόννησο με αρώματα και αλκοόλες ήταν εξαιρετικής ποιότητας. Θα ετοίμαζε περίπου 750 κιλά «άνυδρη αλκοόλη». Μετά θα την ενυδάτωνε φέρνοντας την στους 40 περίπου βαθμούς. Εκεί θα τελείωνε και θα άρχιζε η εμφιάλωση.

Πέρσι εξήγησε η εμφιάλωση έγινε στην Αθήνα. Δεν είχε ακόμα τα χρήματα να φτιάξει το δικό του εμφιαλωτήριο. Με τα περσινά κέρδη αγόρασε το μηχάνημα εμφιάλωσης και σε δύο εβδομάδες με μια νέα εντυπωσιακή ετικέτα θα ξεκινήσει την δική του εμφιάλωση στην Άνδρο. Στη συνέχεια θα βρείτε παντού στην Άνδρο το AnDrop...

Από εδώ ξεκινάνε όλα. Έρχονται τα πατημένα σταφύλια και μπαίνουν σε αυτά τα πολύ μεγάλα δοχεία κι αρχίζει η "ζύμωση" με αναμόχλευση. Μετά ο πολτός περνά στο καζάνι για τον βρασμό (φωτ. Εν Άνδρω).

Πέρσι έφτιαξε 2 τόνους τσίπουρο και εμφιάλωσε 9.500 μπουκάλια! Εφέτος θα παράγει 3,5 τόνους τσίπουρο και θα το εμφιαλώσει - εκτός από μικρά και μεγάλα μπουκάλια - και σε μεγαλύτερα δοχεία για επαγγελματική χρήση από τους εστιάτορες κλπ.

Έχει σχέδια ο Δημοσθένης. Κι έχει και την γυναίκα του μια λεπτή κομψή Κερκυραία που τον ακολουθεί σε αυτά. Και είναι τόσο ενεργητικός που ξεπερνά τις δυσκολίες σαν σε αγώνα ταχύτητας δρόμου 400 μέτρων μετ’ εμποδίων: απλώς περνά πάνω από το ένα εμπόδιο και πάει για το άλλο...

Και εδώ καταλήγουν όλα. Έτοιμο συσκευασμένο το AnDrop προς διάθεση στον πελάτη (φωτ. Εν Άνδρω).

Όμως κάπως έτσι κατάφερε και από πολιτικός μηχανικός των ΤΕΙ έγινε ακούραστος μηχανικός παραγωγής και καλός τεχνίτης τσίπουρου και εξαιρετικός έμπορος του πρώτου εμφιαλωμένου σε μαζική παραγωγή τσίπουρου της Άνδρου…

Και μια εξήγηση. Τον ρωτήσαμε τι σημαίνει AnDrop και γιατί κατέληξε σε αυτή την ονομασία. Η απάντηση: είναι η σταγόνα (Drop) της Άνδρου! Όπως βγαίνει το τσίπουρο σταγόνα-σταγόνα από το αποστακτήριο! Όμως πέρα από την φαντασία που φανερώνει το όνομα αποκαλύπτει και την διάθεση του Δημοσθένη και της Ελένη Βλαχάκη από το Κοχύλου - που έζησε στην Αμερική και είναι μέτοχος στην εταιρεία - η σταγόνα της Άνδρου να ταξιδέψει μακριά πέρα από το νησί. Και γιατί όχι κάποια στιγμή και πέρα από τα σύνορα. Γι' αυτό και ο αγγλικός τίτλος/λογοπαίγνιο.

Του το ευχόμαστε…