Εν Άνδρω

Την Ελλάδα πρώτα την ανακάλυψαν ιστορικά και πολιτισμικά οι ξένοι περιηγητές και μετά οι Έλληνες κάοικοι! Αλλά και όταν την ανακάλυψαν οι Έλληνες την "ανακάλυψαν" με τα μάτια των ξένων περιηγητών. Έτσι οι πρώτες τουριστικές προβολές της Ελλάδας ανάγονται στα όρια της δεκαετίας του 1950. Οι πρώτες προσπάθειες ήταν να τονίσουμε την αρχαιότητα που οι ξένοι αναγνώριζαν εύκολα. Οι πρώτες ιστορικές αφίσσες των αρχών της δεκαετίας του 1950 "μιλάνε" για τον Παρθενώνα.

Οι ξένοι περιηγητές όμως "ανακάλυψαν" και τον ελληνικό λαϊκό πολιτισμό. Και τον περιέγραψαν στα βιβλία τους ή τον σκίτσαραν ή ακόμα και τον φωτογράφισαν. Έτσι όταν ο ελληνικός οργανισμός τουρισμού ξεκίνησε την προσάθεια προσέλκυσης τουριστών το έκανε μέσα από γνωστές ήδη φολκορικέςς εικόνες όπως βλέπουμε εδώ σε τουριστική αφίσα του 1950 που "μιλά" για το ερχόμενο έτος... το 1951.

Ο Παρθενώνας και η Ακρόπολη ήταν τα "τουριστικά σήματα" της Αθήνας. Και είναι ακόμα. Ευτυχώς με την πεζοδρόμηση και την ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων έγινε από τότε μέχρι σήμερα το πολύ μεγάλο βήμα για τον τουρισμό της πόλης.

Μαζί με τις αρχαιότητες το επόμενο "σήμα κατατεθέν" της Ελλάδας ήταν ο ήλιος της όπως μαρτυρά και μια αό τις πρώτες αφισες της χώρας.

Ο ήλιος και τα καλοκαιρινά χρώματα του λαϊκού πολιτισμού παρουσιάζονται και σε πολλές αφίσες της εποχής.

Μεταξυ λαϊκου πολιτισμου, ήλιου και αρχαιοτήτων και τα νησιά εκείνη την εποχή που πρόβαλαν στους επισκέπτες τους για να τους θέλξουν.

Η πρώτη τουριστική αφίσα της Άνδρου ήταν για τον λαϊκό πολιτισμό της. Και απ' ότι φαίνεται - παρότι ξεκινήσαμε εκ των πρώτων - εκεί μείναμε. Η ιστορία του νησιού ποτέ δεν αποτυπώθηκε σχεδόν ποτέ σε μια αφίσα για να προβληθεί. Ο πολιτισμός που φέρει η ιστορία δεν προβλήθηκε ποτέ μιας και δεν προβλήθηκε η ιστορία του νησιού. Αν και η Άνδρος είναι εκ των πρώτων νησιών που κατανοούν - με την βοήθεια μερικών φωτισμένων άνθρωπων της - το τουριστικό μέλλον δεν προχωρά. Μειναμε στο φολκλόρ και στον ήλιο. Λες και δεν είχαμε κάτι πιο ξεχωριστό και ιδιαίτερο να προβάλουμε.

Γράφαμε το 2012 και το 2015 στο βιβλίο μας "Η Άνδρος μέσα στον Χρόνο" πως: "κάποιοι οξυδερκείς είχαν διαβλέψει το μέλλον του τουρισμού. Το αποδεικνύει η αναφορά στον υπότιτλο της εφημερίδας «Ανδριακά Νέα» (15ημερος εφημερίς – Εμπόριον, Ναυτιλία, Τουρισμός, Τέχναι, Γράμματα) το 1954 και της εφημερίδας «Ανδριακή» (Επιθεώρησις - Γράμματα, Τέχνες – Λαογραφία, Ναυτιλία, Τουρισμός) το 1957. Όμως, ο τουρισμός για την Άνδρο εκείνη την πρώτη μακρινή περίοδο παρέμεινε μόνο ως μια απλή υπόμνηση ή αναφορά για το μέλλον...". Ένα μέλλον που όπως όλα δείχνουν - παρά την μεγάλη τουριστική προβολή μιας εκ των κορυφαίων ταινιών του ελληνικού σινεμά το 1970 για το Μπατσί - υπολείπεται ακόμα και σήμερα.

Δεν έχουμε προβάλει την ξεχωριστή ιστορία και τον μοναδικο ναυτικό πολιτισμό υου νησιού που ξεκινά πριν 6000 χρόνια στην νεολιθική ακρόπολη του Στρόφιλα. Δεν έχουμε τρόπο να πάμε στον Στρόφιλα. (ας αφήσουμε που απέναντι είναι η χωματερή του νησιού). Δεν έχουμε ούτε μια αφίσα για τις υπέροχες βραχογραφίες καραβιών του που αποδεικνύουν την επί χιλιάδες χρόνια ναυτική ιστορία του νησιού. Δεν... Δεν... Δεν... Δεν...

Πέρα από την αυταρέσκεια που στιγμές-στιγμές ξεχειλίζουν κάποιoι στο facebook και κάποιοι άλλοι αυτοσυγχαίρονται μεταξύ τους μήπως θα πρέπει η κοινωνία και οι ταγοί της Άνδρου να αναρωτηθούν γιατί η παραπάνω φωτογραφία ΔΕΝ έγινε ποτέ αφίσα που να προβάλει μια άλλη ξεχωριστή και μοναδική Άνδρο στην Ελλάδα και το εξωτερικό; Ποιο νησί θα είχεωτέτοιες βραχογραφίες που αποδεικνύουν τον επί 6000 χρόνια ναυτική ιστορία και πολιτισμό του και θα "σιωπούσε", δεν θα μίλαγε, δεν θα έβγαζε αφίσες; Ή, δεν θα γυρνούσε κάποιο φιλμ και ένα βίντεο γι' αυτές;

Διαμ. Μπασαντής