Εν Άνδρω

Του Διαμαντή Μπασαντή

Η Έλλη Πασπαλά τραγουδά στην συναυλία του Φεστιβάλ Άνδρου (φωτο: Εν Άνδρω). 

Με την επιτυχημένη συναυλία της Έλλης Πασπαλά φτάσαμε ένα βήμα πριν το τέλος της μεγάλης διαδρομής του έντεχνου τραγουδιού που σχεδίασε ο Παντελής Βούλγαρης για το 2^ο Διεθνές Φεστιβάλ Άνδρου. Μια συναυλία που μετέφερε τον απόηχο του μεγάλου έντεχνου ελληνικού τραγουδιού σε ρυθμούς μπλουζ και τζαζ και με αυτό τον τρόπο κάλυψε και την απόσταση από το διεθνές ρεπερτόριο της Έλλης Πασπαλά.

 Η Πασπαλά με τους δύο εξαιρετικούς μουσικούς της (φωτο: Εν Άνδρω).

Καθόλου τυχαίο πως την απόσταση αυτή γεφύρωσε χτες εύκολα η Πασπαλά, μια σημαντική ελληνίδα τραγουδίστρια, που γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αμερική και ήρθε στην Ελλάδα και καθιερώθηκε από τον Μάνο Χατζιδάκι. Στη συνέχεια συνεργάστηκε με όλους τους σπουδαίους συνθέτες του έντεχνου: από τον Θεοδωράκη μέχρι τον Κραουνάκη και την Ρεμπούτσικα.

 Σε ρυθμούς μπλουζ από την Πασπαλά τα περισσότερα τραγούδια χτες (φωτο: Εν Άνδρω). 

 Το φινάλε στη χθεσινη συναυλίας της Έλλης Πασπαλά  (βίντεο Εν Άνδρω)

Η συναυλία λοιπόν είχε ορισμένα τραγούδια του Χατζιδάκι, του Ξαρχάκου, του Καλατζόπουλου, της Ρεμπούτσικα κλπ σε στίχους σημαντικών ελλήνων ποιητών. Είχε όμως και τραγούδια της Έλα Φιτζέραλντ, του Λέοναρντ Κοέν, είχε τραγούδια από Πορτογαλία και ισπανόφωνα. Από αυτή την άποψη ήταν ένα μουσικό ταξίδι στον κόσμο σε ρυθμούς μπλουζ και τζαζ. Κάποτε σε ξεμάκραινε άργα-αργά στον ορίζοντα κι άλλοτε σε πήγαινε σε ρυθνούς τζαζ με έναν εξαιρετικό πιανίστα, τον Τάκη Φαρατζή και έναν σπουδαίο σαξοφωνίστα, τον Ντέιβιτ Λιν (που ήταν μια ορχήστρα μόνος του – φλάουτο, τύμπανα κλπ).

Η φωνή και η διάθεση της Πασπαλά άπλωσε χθες σε όλο το θέατρο και κάλυψε ακόμα και τα κενά που υπήρχαν τις κερκίδες (φωτογραφίες Εν Άνδρω).

Και δύο κουβέντες για το έντεχνο. Το έντεχνο που ξεκίνησε σαν μια μεγάλη μουσική έκρηξη στην Ελλάδα με τους Μίκη Θεοδωράκη και Μάνο Χατζιδάκι το 1960, έφτασε στην κορύφωση του στα μέσα της δεκαετίας του 1970 κι ολοκλήρωσε την μεγάλη και διεθνή διαδρομή του δημιουργική διαδρομή στα μέσα της δεκαετίας του 1980 χαμηλώνοντας σταδιακά μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1990 με τους σημαντικούς επιγόνους του.

Οι δύο μουσικοί με τους αυτοσχεδιασμούς τους - ιδίως ο πιανίστας - ενθουσιάσαν τον κόσμο που τους χειροκρότησε ιδιαίτερα (φωτο: Εν Άνδρω). 

Το έντεχνο που κάποτε διεθνοποίησε την ελληνική μουσική σήμερα διεθνοποιείται μέσα από το άπλωμα του στα μεγάλα διεθνή ρεύματα. Μπολιάζοντας τα και μπολιαζόμενο και το ίδιο από αυτά. Κάτι που ξεκίνησε με τον Θάνο Μικρούτσικο πριν πολλά χρόνια και σήμερα έχει καθιερωθεί.

 Από μια μήτρα, αυτή του έντεχνου, ξεπήδησαν τόσοι και τόσοι σημαντικοί καλλιτέχνες που σήμερα ταξιδεύουν μαζί του και το ταξιδεύυν μαζί τους μακριά πέρα από μουσικά σύνορα (φωτο: Εν Άνδρω). 

Σήμερα το έντεχνο αναζητά πλέον δρόμους νέους δρόμους ύπαρξης μέσα από μεταλλαγές των σπουδαίων τραγουδιών του, όπως αυτών που είπε με τον δικό της τρόπο η Έλλη Πασπαλά και όπως αυτό που λένε άλλοι σημαντικοί τραγουδιστές που πέρασαν πέρσι κι εφέτος από το νησί μας.

Ούτε η χτεσινή συλαυλία, ούτε καμία άλλη δεν θα είχαν γίνει ποτέ στην Άνδρο χωρίς το Φεστιβάλ που ήρθε και έδωσε ζωή στο ανοιχτό θέατρο (φωτο: Εν Άνδρω). 

Κι όλα αυτά τα ξεχωριστά και σημαντικά χάρη στις επιλογές του ξεχωριστού από κάθε άποψη Φεστιβάλ Άνδρου. Ένα Φεστιβάλ «σπουδή» στο έντεχνο, στην ιστορία του, στις μεταλλάξεις του, στις συνέχειες του και στις νέες αναζητήσεις των κλασικών τραγουδιστών του που πορεύονται στη νέα εποχή. Όμως για την ώρα φτάνουν αυτά. Θα επανέλθουμε στο τέλος με ένα συνολικό αφιέρωμα φεστιβάλ που πέρσι και ιδίως εφέτος αποτύπωσε τις ιστορικές διαδρομές και αναφορές της ελληνικής μουσικής, αλλά και πολλές από τις σύγχρονες αναζητήσεις της.