Εν Άνδρω

Γράφει ο Διαμαντής Μπασαντής

Ανήμερα του Αγίου Ιωάννου ξεκινήσαμε μια μικρή παρέα να γνωρίσουμε τα ενδότερα του Κορθίου. Και περπατήσαμε δίπλα στον Ρογιανό ποταμό. Κατεβαίνει ο χείμαρρος από τον Ρογό, ένα μικρό μεσαιωνικό χωριό με ελάχιστους κατοίκους σήμερα, που απέχει από τη θάλασσα δύο χιλιόμετρα. Ένα χωριό γνωστό στους κορθιανούς, αλλά μάλλον άγνωστο στους υπόλοιπους. Η ρεματιά που οδηγεί σε αυτό καταπράσινη, απομονωμένη, μαγική. Μόλις ένα χιλιόμετρο βατός τσιμεντένιος δρόμος, που καταλήγει στην πηγή της Στίβας. Ας τον περπατήσουμε σήμερα από την σελίδα του Εν Άνδρω παρέα. Πρώτη ξεχωριστή αναφορά ο περιστερώνας μιας άλλης εποχής. Καλοδιατηρημένος, ξεχωριστός, προστατευμένος από τον καιρό της θάλασσας και τους ανθρώπους στη στεριά. Μια πρώτη διαχρονική αναφορά των έργων του ανθρώπου μαζί με τις υπέροχες αιμασιές...

Μια δεύτερη αναφορά τα μελίσσια με το σπίτι πίσω φόντο. Τα περιστέρια μαζί με τους ανθρώπους που τα είχαν έχουν φύγει χρόνια, οι μέλισσες με τους ανθρώπους που τις φροντίζουν έμειναν. Για πόσο άραγε; Το ερώτημα εύλογο καθώς τα γύρω σπίτια στη ρεματιά είναι κλειστά κι απόμακρα. 

Τρίτη αναφορά ποτάμι. Ο Ρογιανός ποταμός. Για τον οποίο έλεγαν οι παλαιότεροι πως: "Ο Ρογιανός ποταμός βρεχει δεν βρέχει τρέχει". Αλλά αυτοί ήταν... παλαιότεροι. Σήμερα ο Ρογιανός ο ποταμός κι όταν τρέχει δεν κρατά το νερό. Μόνο κάτι λακκούβες. Ο χείμαρρος ξεκινά από το Γιαννισαίο και την Λαρδιά, περνά από τον Ρογό και φτάνει στην παραλία του Όρμου...

Τέταρτη αναφορά Διακλαδώσεις και γεφυρώσεις. Η ρεματιά καθώς ανεβαίνει διακλαδώνεται και μ' άλλους χειμάρρους, οι οποίοι γεφυρώνουν με δέντρα και στύλους, πάνω από ξεχασμένα πέτρινα δρομάκια άλλων εποχών...

Όμως ότι πιο εντυπωσιακό είναι ένα εντυπωσιακά καλοδιατηρημένο πέτρινο γεφύρι, που ξεπροβάλλει απρόσμενα στο πουθενά! Πιο καλοδιατηρημένα από όλα τα πετρόχτιστα γεφύρια της Άνδρου. Θαύμα θαυμάτων στο πουθενά. Συνδέει σιωπηλά ένα λησμονημένο χτες με ένα εγκαταλειμμένο σήμερα. Εντυπωσιακό,  μνημειακό, απροσδόκητο. Μόνο που για να το βρεις πρέπει να το ψάξεις ή να σε πάει κάποιος που ξέρει. Όπως το χτες, που για να το ανακαλύψεις σε έναν τόπο πρέπει να το ψάξεις, Ή, να σε περπατήσει σε αυτό κάποιος που το έχει διαβεί με κάποιο τρόπο άλλοτε...

Κάπου εδώ αφήνουμε την διακλάδωση του χειμάρρου και ξαναγυρνάμε από τον παραπόταμο του χειμάρρου στον Ρογιανό τον ποταμό, που πλέον "βρέχει δεν βρέχει" δεν τρέχει, παρά περιστασιακά...

Κάτι που το πιστοποιεί και η στερεμένη πηγή της Στίβας στο τέλος της διαδρομής. Καταπράσινο το τοπίο. Αλλά χωρίς ίχνος νερού αν και έβρεξε καλά αυτές τις μέρες...

 Η πηγή της Στίβας στέκει σιωπηλή, άδεια, χωρίς νερό. Αλλά και χωρίς ανθρώπους γύρω της. Εικόνα που ξεπήδησε από κάποιες παλιές ζωγραφιές σε σαλόνια σπιτιών μιας άλλης εποχής, που απεικόνιζαν πιατέλες με φρούτα σε άδεια τραπέζια. Και τις ονόμαζαν "νεκρή φύση"...

 Κατηφορίζουμε. Καθένας βυθισμένος στις σκέψεις του. Στην ομορφιά του τοπίου, στην μελαγχολία του δειλινού και στην νοσταλγική αναπόληση μιας άλλης εποχής και ζωές που πέρασαν ανεπιστρεπτί. Στο μυαλό μου έρχεται ένα παλιό τραγούδι της δεκαετίας του 1970 (του Γιώργου Μαρκόπουλου σε στίχους Γιώργου Σεφέρη): "Ο τόπος μας είναι κλειστός, όλο βουνά/ που έχουν σκεπή το χαμηλό ουρανό μέρα και νύχτα./ Δεν έχουμε ποτάμια δεν έχουμε πηγάδια δεν έχουμε πηγές,/ μονάχα λίγες στέρνες, άδειες κι αυτές, που ηχούν και πού τις προσκυνούμε./ Ήχος στεκάμενος κούφιος, ίδιος με τη μοναξιά μας/ ίδιος με την αγάπη μας, ίδιος με τα σώματά μας./ Μας φαίνεται παράξενο που κάποτε μπορέσαμε να χτίσουμε/ τα σπίτια τα καλύβια και τις στάνες μας."