Εν Άνδρω

Πρωινό. Ώρα 6:45'. 1η Οκτωβρίου 2019. Νυσταγμένος σηκώνομαι από το κρεβάτι, καθώς το πρώτο φως μπαίνει από την τζαμένια μπαλκονόπορτα. Ρίχνω μια αφηρημένη ματιά εξώ και... μένω άναυδος. Ένα απίστευτος ουρανός σε όλες τις βαθειές αποχρώσεις του κοκκινοκίτρινου κι μια θάλασσα σε όλες τις νυχτερινές αποχρώσεις του σκοτεινού μπλε. Και η Άνδρος χαμηλά ακόμα σκοτεινή με τα νυχτερινά φώτα αναμένα. Μέχρι εδώ όλα όμορφα και καλά και γνωστά. Αυτό είναι το Αιγαίο αυτήν την υπέροχη εποχή των φθινοπωρινών χρωμάτων.

Όμως εκείνο που σε αφήνει άναυδο - πέρα από την πρωινή ομορφιά - είναι εκείνο το νησί λίγο βορειότερα της Ικαρίας. Μέχρι χτες δεν υπήρχε στον ορίζοντα. Όμως σήμερα ξεχωρίζει ανάγλυφα. Είναι εκεί και το χωρίζει από την - πρωινή γειτόνισα - Ικαρία ένα στενό πέρασμα. Αρπάζεις την φωτογραφική μηχανή από το γραφείο και βγαίνεις στη βεράντα φωτογραφίζοντας αυτό που βλέπεις και δεν πιστεύεις. Κι αναρωτιέσαι:

- Ποιο νησί είναι; Πως στην ευχή ξεφύτρωσε μέσα στο πέλαγος; Πως αναδύθηκε έτσι ξαφνικά μέσα απ' τη θάλασσα;

Φωτογραφίζεις συνεχώς, θέλοντας να αποτυπώσεις στην μνήμη της μηχανής το σχήμα του νησιού. που ανδύθηκε έτσι ξαφνικά, σε όλες τις αποστάσεις και τις αποχρώσεις. Θέλοντας να πιστοποιήσεις την ύπαρξη του που τόσο ξαφνικά κι έντονα αποκαλύφθηκε αυτό το πρωινό του νοτιά την πρώτη μέρα του Οκτώβρη. Θέλοντας να πιστοποιήσεις πως δεν είναι μια οφθαλμαπάτη της θάλασσας. Εμείς μπορεί να βλέπουμε οφθαλμαπάτες, όμως οι μηχανές δεν βλέπουν! Και βεβαίως δεν τις αποτυπώνουν...

Ξαφνικά σταματάς να το φωτογραφίζεις και γυρνάς τον φακό στην τακτική επισκέπτρια Ικαρία. Είναι εκεί πιο κάτω. Λίγο πιο σκοτεινή. Περιέργα σιωπηλή. Και δείχνει λίγο απόμακρη. Τα ερωτήματα πολλά. Κι αρχίζεις τα πρωινά τηλέφωνα. Ξεκινάς με τον καπετάν Γιώργο Κολίτσα (της Fast Ferries):

- Ρε καπετάνιε ποιο νησί μπορεί να είναι λίγο βορειότερα και - απίστευτο - και λίγο κοντυνότερα - από την Ικαρία;

- Με τα παιχνίδια του Πουνέντε δεν μπορείς να ξέρεις. Πάντως κοντυνότερα και λίγο βορειότερα της Ικαρίας - όπως ξέρεις - δεν υπάρχει. Είναι μάλλον ο Πουνέντες που τα κάνει αυτά...

Μετά παίρνεις φίλο πλωτάρχη. Είναι στην άσκηση Παρμενιώνας. Δηλώνει άγνοια, αλλά και πως θα ψάξει. Ακόμα περιμένω. Και τότε έρχεται η "φλασιά". Παίρνω τον φωτογράφο Στέλιο Καστανιά στην Ικαρία. Το καλοκαίρι ήταν ο μόνος που εξήγησε πως μπορείς να δεις από την Ικαρία τον ήλιο να δύει πίσω από την Άνδρο. Και έτσι το φωτογράφισα. Έπεσα διάνα, ο Στέλιος τελικά είναι ειδικός σε τέτοια θέματα:

- Α! Είναι η Σάμος. Και το ψηλό βουνό στην άκρη απέναντι από την Ικαρία είναι ο Κέρκης στα 1400 μέτρα περίπου! Και το στενό που μας χωρίζει, το οποίο βλέπεις εσύ, είναι 10 μίλια. Ανάμεσα βλέπεις το στενό που μας χωρίσει! Αν βάλεις - όπως λες - πως ο ήλιος ανέτειλε πίσω από την Σάμο τότε το φως του την πρόβαλε πιο έντονα και με την βοήθεια του ψευδοορίζοντα την έφερε πιο μπροστά από εμάς. ενώ είναι πίσω μας!

Εξαιρετικα. Με την βοήθεια του Στέλιου βρήκαμε την Σάμο! Μπορούσαμε πια να της πούμε μια καλημέρα κι εμείς μετά το δικό της αιφνιδιαστικό πρωινό καλημέρισμα την πρώτη μέρα του Οκτώβρη. Μέχρι τότε δεν την είχαμε δει ποτέ. Δεν είχαμε συστηθεί ποτέ. Δεν την είχαμε επισκεφθεί ποτέ. Κάπως έτσι όμως το αποφάσισε αυτή και ο Πουνέντες και μαζί με τον ήλιο που το αζιμούθιο του είναι στη Σάμο αυτές τις μέρες κι έτσι ήρθε αυτή σε εμάς!

Η συνάντηση μας έγινε τη σωστή ώρα. Αν είχαμε ξυπνήσει μισή ώρα αργότερα θα είχαμε χάσει το ραντεβού με την Σάμο και αυτό το απίθανο πρωινό. Κάτι που το πιστοποίησε η δεύτερη μέρα του Οκτώβρη που ξυπνήσαμε πάλι την ίδια ώρα. Ο πρωινός ήλιος ανέτειλε την ίδια ώρα. Όμως ο Πουνέντες δεν ήταν εκεί ούτε υπήρχε και χτεσινή η διαύγεια. Και μόνο την ώρα της ανατολής - επειδή πια ξέραμε - καταφέραμε κι είδαμε λίγο τον Κέρκη.

Κατά τα άλλα έστω κι έτσι, έστω για ένα πρωινό, είδαμε την Άνδρο να περιβάλεται από νησιά στα ανατολικά! Και νοιώσαμε την αίσθηση του περίκλειστου του κεντρικού Αιγαίου. Μια κλειστή θάλασσα που κάποιες φορές τον χρόνο όχι μόνο την λέμε έστι, αλλά την βλέπουμε κι έτσι.

Η απόσταση που βλέπουμε στον χάρτη της Google είναι περίπου 80 ναυτικά μίλια!!! Ή, περίπου 150 χιλιόμετρα!!! Το υψόμετρο του παρατηρητή είναι 236 μέτρα και το υψόμετρο του σαμιώτικου βουνού στα 1437 μέτρα περίπου. Μιλάμε για ακραία περίπτωση παρατήρησης και σπάνια εμφάνιση υπό ειδικές συνθήκες. Έστω κι έτσι όμως η Σάμος καλημέρισε την Άνδρο και εμείς την Σάμο.

ΗΘΙΚΟ ΔΙΔΑΓΜΑ: Αν χάσεις το κρίσιμο ραντεβού με την ιστορία ή την γεωγραφία... το έχασες! Και αυτό το ραντεβού το καθορίζουν πολλοί μικροί και μεγάλοι παράγοντες. Μέχρι και το πρωινό ξύπνημα παίζει ρόλο!...

Διαμαντής Μπασαντής