Εν Άνδρω

Γράφει ο ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΜΠΑΣΑΝΤΗΣ

Παραμονή 25ης Μαρτίου. Καταφυγή στην Barbarola, του Μιχάλη Μπάλλα. Από τα ελάχιστα περιφερειακά εστιατόρια, που είναι ολοχρονίς ανοικτά στο νησί. Στις Στενιές. Εκεί ψηλά στον στενιώτικο κάβο. Μια ανάσα πέλαγους. Μια σχετικά απάνεμη πλαγιά, καθώς ο βοριάς χτυπά απέναντι. Εκεί η θαλασσινή Barbarola. Φτάσαμε γύρω στις 2 το μεσημέρι. Ήμασταν οι πρώτοι. Πιάσαμε το καλύτερο τραπέζι. Και παραγγείλαμε. Τα παραδοσιακά: σουπιές, χόρτα και σκορδαλιά για το καλό. Αφήσαμε τον μπακαλιάρο για την επομένη...

H BARBAROLA

Πριν περάσουν 5 λεπτά έφτασε η επόμενη παρέα. Μέσα σε ένα τέταρτο έφτασαν 4-5 παρέες. Δύο-τριών ατόμων. Όλοι ντόπιοι. Από αυτούς που μένουν και τον χειμώνα, αλλά και από αυτούς που πηγαινοέρχονται αδιάκοπα τον χειμώνα. Από τουρίστες, ας το ξεχάσουμε...

Έξω ο καιρός σκυθρωπός. Συννεφιασμένος. Η θάλασσα γκρίζα. Ο αέρας υγρός. Νοτιάς. Μέσα θαλπωρή. Ζεστά χρώματα. Ήσυχη ατμόσφαιρα. Εστιατόριο του παλιού καλού καιρού. Φαγητά θαλασσινά. Όπως το θέλει η παράδοση. Οι σουπιές μαγειρευτές κοκκινιστές. Και η σκορδαλιά απίστευτη. Έντονη, αλλά με μια γεύση που σβήνει σταδιακά. Κι απομένει μια υπέροχη κατάληξη στο στόμα. Σκορδαλιά ποίημα. Δεν αντέξαμε τον πειρασμό. Πήγαμε στην κουζίνα και ρωτήσαμε τον Μιχάλη Μπάλλα. Τον Σεφ των παραδοσιακών φαγητών: θαλασσινών και ψητών. "Το μυστικό είναι στο σκόρδο" απάντησε ο Μιχάλης. "Ζωντανό σκόρδο, όχι σκόνες ή τι άλλο. Και οι σωστές δόσεις των υπόλοιπων υλικών". Φωτογραφήσαμε τον Μιχάλη με ένα μεγάλο δοχείο με σκορδαλιά. Κάτι σαν ενθύμιο της μέρας.  

Μάς εξήγησε πως είναι ανοικτός όλο τον χρόνο. Το ξέρουν οι ντόπιοι και τον προτιμούν. Το ξέρουν οι τακτικοί που πηγαινοέρχονται και τον τιμούν. Κι όλα αυτά σε ένα χωριό που το μεν καλοκαίρι γεμίζει απρόσμενα το δε χειμώνα είναι η επιτομή της εγκατάλειψης. Οι κραταιές Στενιές είναι πλέον τόπος καλοκαιρινής αναφοράς. Καλά δηλαδή που υπάρχει και η καταφυγή της Μπαρμαρόλας και του Μιχάλη να ανάβει τον χειμερινό φάρο του χωριού. Λίγο πριν φύγουμε μια τελευταία φωτογραφία της παρέας του Γιάννη Χαλά, ιδιοκτήτη του Swell στο Νειμποριό. Ένα από τα δύο ολοχρονίς στέκια της παραλίας της Χώρας. Το άλλο είναι το Del' Arte.

TO BOYBO KYMA TOY NOTIA

Κατηφορίσαμε στα Γυάλια ή Γιάλια. Όπως και να τα γράψει κανείς δεν αλλάζει τίποτα από την χειμερινή όψη της ερημιάς. Μόνο το καλοκαίρι υπάρχουν άνθρωποι στο χωριό να διαφωνούν για το πως γράφεται το όνομα της παραλίας. Τον χειμώνα όπως και να το γράψεις δεν αλλάζει τίποτα στην ερημικότητα του χωριού και του τοπίου. Αυτοί οι καλοκαιρινοί, που νοσταλγούν μια καλοκαιρινή Άνδρο χωρίς επισκέπτες, αδιαφορούν πλήρως για μια άδεια Άνδρο και με ελάχιστους κατοίκους τον χειμώνα. Νομίζουν πως ζει ένας τόπος χωρίς νέους και χωρίς κατοίκους τον χειμώνα. Τι να πει κανείς;  

Νοτιάς, λοιπόν. Με το βουβό κύμα του. Και τη θάλασσα να μοιάζει σχετικά ήρεμη από μακριά. Και ξαφνικά μόλις το βουβό κύμα φτάνει στην παραλία ορθώνεται ψηλά και σκάει στην ακτή. Περίεργος καιρός ο νοτιάς. Το κύμα βουβό. Χωρίς αφρούς. Το παίρνεις είδηση μόλις πλησιάσει. Περίεργος κι επικίνδυνος καιρός ο νοτιάς στο Αιγαίο. Οι ναυτικοί το ξέρουν, οι νησιώτες το ξέρουν, κάποιοι άλλοι καλοκαιρινοί όμως δεν το ξέρουν... 

Το BIRIKI

Απόβραδο παραμονής 25ης Μαρτίου στην Χώρα. Στην έρημη Χώρα. Λίγοι οι περαστικοί. Μερικοί χειμερινοί κάτοικοι και μερικοί μόνιμοι χειμερινοί επισκέπτες. Αλλά και το νέο μπαρ, το Biriki, που άνοιξε πέρσι στη θέση του καφενείου του αείμνηστου Τέλη Αστρά. Ήρθε κι αυτό και ακούμπησε στο παλιό στέκι του Μπόνη. Το BIRIKI, λοιπόν, στο νεοκλασικό κτήριο κληρονομιά των Εμπειρίκων. Από εκεί και η ονομασία του μπαρ. Ένας ακόμα άνδριώτης, ο Βαγγέλης Αστράς, επιχειρεί να συνεχίσει μια διαδρομή σε αυτή την παραδοσιακή γωνιά της Χώρας. 

Πάνω αριστερά, ψηλά στο μπαρ, μια καλλιτεχνική φωτογραφία του Μπόνη, με την μοντερνίστικη επιζωγράφιση, παραπέμπει στην παράδοση του στεκιού. 

Και μέσα στο μπαρ η παρέα του Βαγγέλη Μενδρινού, ιδιοκτήτη του Αρχιπελάγους στο Νειμποριό. Γύρω τα ξαδέρφια Ρούσου και Στεφάνου. Καθόλου τυχαίο πως την παρέα απαρτίζουν χειμερινοί κάτοικοι και μόνιμοι χειμερινοί επισκέπτες. Η Άνδρος αδειάζει εδώ και χρόνια. Η Άνδρος βαραίνει από τα χρόνια εδώ και χρόνια. Οι κάποτε συγγενείς και φίλοι, που πήγαιναν σχολείο στο νησί, τώρα πάνω από 50 χρονών όλοι ακουμπάνε μνήμες και γωνιές αλλοτινές αυτές τις μέρες μιας συννεφιασμένης άνοιξης μετά από έναν δύσκολο χειμώνα. Τον πλέον ερημικό. Και για να καταλάβετε την εγκατάλειψη: Όπως εξηγούσε παλιός καταστηματάρχης της αγοράς, εφέτος ήταν η πρώτη χρονιά εδώ και πολλές δεκαετίες, που ο νέος-παλαιός δήμαρχος ΔΕΝ ΣΤΟΛΙΣΕ ΤΟΝ ΠΕΖΟΔΡΟΜΟ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΓΙΑ ΑΠΟΚΡΙΕΣ !!! Αυτά τα λίγα - για την ώρα - ως ανταπόκριση από την Χώρα και τις γύρω περιοχές...