Εν Άνδρω

 

Μια φίρμα, μια ιστορία 60 χρόνων. Η ζαχαροπλαστική στην Άνδρο, μια ιστορία πάνω από 100 χρόνια. Σύμφωνα με τις "γραφές", αλλά και τις καταγραφές της Βιβής Παλαιοκρασσά η ζαχαροπλαστική της Άνδρου περιλαμβάνει τα παραδοσιακά γλυκά του κουταλιού, που είναι μέρος του λαϊκού πολιτισμού του νησιού και πάνε πολύ πίσω στον χρόνο, αλλά και τα γλυκά φούρνου και ταψιού, που είναι μέρος του αστικού πολιτισμού. Και ήρθαν στην Άνδρο, πριν έναν και πλέον αιώνα, από την κάποτε δυτικότροπη και αστική Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και τον Αθηναίο. 

Η ναυτική Άνδρος και ο αστικός πολιτισμός δημιούργησαν αρκετά πρόωρα τον πολιτισμό της αστικής ζαχαροπλαστικής και η αστική ζαχαροπλαστική έφτασε μέχρι σήμερα μέσα από την οικονομία που στηρίχτηκε σε επώνυμα εργαστήρια του νησιού. Αυτά ως γενική εισαγωγή στο θέμα ζαχαροπλαστική και γλυκά στην Άνδρο αυτές τις γιορτινές μεταπασχαλινές μέρες, που τα γλυκά και η ζαχαροπλαστική έχουν την τιμητική τους.

Αυτές τις ωραίες μέρες λοιπόν στο σπίτι οι νεώτεροι είχαν θέσει βέτο: "τούρτα καραμελέ Ζαΐρης ή τίποτα..." Κάπως έτσι βρεθήκαμε μπροστά σε ένα ψυγείο με φρέσκες και αφράτες τούρτες καραμελέ στο εργαστήρι ζαχαροπλαστικής του Ζαΐρη στη Μεσαριά. Η εικόνα σοκαριστική για έναν που επιχειρεί να κάνει στοιχειώδη δίαιτα! Μιλάμε για μια θάλασσα γλυκών προκλήσεων μπροστά σ' έναν ναυαγό που νόμιζε πως είχε αντοχές να βγάλει πέρα αυτές τις... "δύσκολες" γιορτινές μέρες!!!...

Ο Αδαμάντιος Ζαΐρης επί το έργον...

Στην προσπάθεια μας να αποτρέψουμε το μυαλό από τα γλυκά το ρίξαμε στην φιλοσοφία και στην ιστορία της ζαχαροπλαστικής και ξαφνιαστήκαμε ακούγοντας την χαμογελαστή Ευαγγελία Κακλαμάνη-Ζαΐρη να μας εξηγεί όλο ενθουσιασμό πως η φίρμα Ζαΐρη συμπλήρωσε αυτές τις μέρες 60 χρόνια αυτόνομης ύπαρξης στην Άνδρο. Όλα, όπως εξήγησε και μας έδειξε και σε βιβλίο για τα γλυκά του Αιγαίου, ξεκίνησαν από τον Αδαμάντιο Ζαΐρη το 1961. 

Από αυτόν παρέλαβε ο γιός Λεωνίδας Ζαΐρης και η σύζυγος Εαυγγελία Κακλαμάνη. Τα παραδοσιακά γλυκά ήταν η αρχή και η τούρτα μαζί με τα γλυκά ταψιού ακολούθησαν. Αυτά έγραφε και περιέγραφε και το βιβλίο που μας έδειξε. Από τον Αδαμάντιο στον Λεωνίδα Ζαΐρη. 

Το νέο σήμα στη συσκευασία. Πατέρας και γιός, τα σύνεργα, η συνταγή και ένα πλοίο μνήμη και αναφορά στη ζαχαροπλαστική της ναυτικής Άνδρου...

Αυτές τις μέρες με την ευκαιρία των 60 χρόνων και στο πλαίσιο μιας διαρκούς εξέλιξης και ανανέωσης έβαλαν στις επιχειρηματικές ράγες νέο σήμα και νέες συσκευασίες. Στόχος η περαιτέρω εξαγωγή εκτός Άνδρου και εκτός Ελλάδας των γλυκών της φίρμας. Και τα πλέον εύκολα να ταξιδέψουν και να εξαχθούν ήταν και θα είναι τα παραδοσιακά γλυκά που αντέχουν στον χρόνο και στο ταξίδι. Κατάλληλα μάλιστα πακεταρισμένα μπορούν να πάνε πολύ μακριά είτε με πλοίο είτε και με... αεροπλάνο!!! Και δεν χρειάζεται να έχει το νησί αεροδρόμιο για να μπουν τα παραδοσιακά γλυκά σε αεροπλάνο. Αρκεί να μπουν σε ανάλογα καταστήματα αεροδρομίων που εξυπηρετούν διεθνείς πτήσεις. Τόσο απλό είναι. Αλλά και τόσο δύσκολο γιατί πρέπει να σχεδιάσεις από την αρχή το πακετάρισμα και τη διαδρομή του παραδοσιακού προϊόντος...

Η νέα συσκευασία των αμυγδαλωτών και των καλτσουνιών για μεγάλες - ακόμα και αεροπορικές - διαδρομές...

Έφτιαξαν, λοιπόν, τη νέα συσκευασία που είναι αεροστεγώς κλεισμένη και κατάλληλη ακόμα και για αεροπορικό ταξίδι. Μας έλεγε, όπως γράφαμε τις προάλλες, ο γνώστης της εμπορικής ιστορίας της Άνδρου Γιώργος Σακελλάρης, πως κάποτε στη Σμύρνη (πριν το 1914 που υπήρχε σύνδεση με πλοίο από Άνδρο) πως περίμεναν τα παραδοσιακά γλυκά της Άνδρου οι Ρωμιοί. Που ξέρεις; Σε λίγο μπορεί να περιμένουν στην άλλη άκρη του Ατλαντικού ή της Ευρώπης κάποιοι τα φουρνιστά παραδοσιακά γλυκά της Άνδρου στο νέο πακέτο του Ζαΐρη... 

Ευαγγελία Κακλαμάνη και Αδαμάντιος Ζαΐρης, ο νεώτερος...

 Το παν είναι να υπάρχουν όνειρα, κέφι, στόχοι. Κι όπως φαίνεται η 60χρονη ιστορία της φίρμας Ζαΐρη θα συνεχιστεί γιατί ο νεαρός Αδαμάντιος Ζαΐρης βαδίζει στ' αχνάρια των προηγουμένων. Μόνο μέσα από την εξέλιξη της παράδοσης και την αναζήτηση τρόπων εξαγωγής των προϊόντων μπορούν να σταθούν οι ανδριώτικες επιχειρήσεις. Όταν λέμε πως ο πολιτισμός είναι η οικονομία της Άνδρου δεν εννοούμε μόνο την εικόνα που εκπέμπουμε στον τόπο και στο εξωτερικό ως βιτρίνα, αλλά και τα προϊόντα ενός τρόπου ζωής και πολιτισμού να τα εξάγουμε πέρα από τα όρια μας. Το Εν Άνδρω που μέχρι σήμερα έχει ταξιδέψει σε εκατοντάδες χιλιάδες αναγνώστες τις ιστορίες και τις εικόνες της Άνδρου είναι εδώ να συμβάλει όσο μπορεί στην προβολή των παραγωγών και στην εξαγωγή των προϊόντων της Άνδρου...

"ΕΝ ΑΝΔΡΩ"