Εν Άνδρω

Του Διαμαντή Μπασαντή

 

Ο καιρός ψεύτικός! Ολόλαμπρη άνοιξη μέσ' το χειμώνα! Ή, δεν είναι χειμώνας; Το ημερολόγιο γράφει 8 Δεκεμβρίου 2020. Η μέρα λαμπερή. Λες κι έφτασε ο Μάιος, Κι ακολουθεί το καλοκαίρι. Αδύνατον να κάτσεις μέσα. Αδύνατον να συγκεντρωθείς στα γραπτά και στα διαβάσματα. Η μέρα σε καλεί να ταξιδέψεις. Η μνήμη σε γυρνά σε μέρες αλλοτινές. Σε ταξίδια μακρινά. Με τα χρόνια μικραίνουμε τις αποστάσεις, αλλά η διάθεση πάντα ίδια. Πήρα τον Γιάννη Τριδήμα και τον προκάλεσα: "τι λες καθηγητή πάμε για ένα οδοιπορικό στην Βόρεια Άνδρο;" 

Στο δρόμο χτυπά το τηλέφωνο. Ο φίλος ο Δημητράκης μανιακός του καιρού και της Άνδρου: "τι καιρό κάνει εκεί; Εδώ είναι καλοκαίρι". Είναι 8 Δεκεμβρίου και νομίζεις πως είναι 8 Ιουνίου, απαντώ. "Κάνε μια βόλτα στην Χρυσή Άμμο και στον Άγιο Πέτρο. Όλο και κάποιος θα κάνει βόλτα στην παραλία. Βγάλε δυο φωτογραφίες. Να νομίζω πως είναι εκεί" λέει. Του κάνω το χατίρι. Και η μέρα μας κάνει το χατίρι. Όμως κανείς δεν μας κάνει το χατίρι να είναι στην παραλία. Άδεια, ολοφώτεινη και λαμπερή η Χρυσή Άμμος.

 Αλλά και ο Άγιος Πέτρος: άδειος, απέραντος και ολόλαμπρος. Η μέρα ηλιόλουστη: στους 19 βαθμούς. Μικρό χειμερινό καλοκαιράκι. κανείς Όμως περιπατητής δεν είναι εκεί. Στην Ελλάδα η θάλασσα πάει μαζί με το καλοκαίρι. Έτσι ακόμα κι αν είναι καλοκαιρινή η μέρα όπως σήμερα, εμείς βλέπουμε το ημερολόγιο και κρυώνουμε..." Με αυτές τις σκέψεις στρίβω για την ξεχασμένη, μαγική, αλλά και ξεχωριστή Βόρεια Άνδρο. 

Μετά την περιπλάνηση στο Στενό τις προάλλες χρειάζομαι μια ανάσα από την Βόρεια Άνδρο. Πάντα με έλκυαν οι απόμακρες και ξεχασμένες γωνιές όπου έζησα. Πάντα μου άρεσε οι μακρινές αποστάσεις και οι απόμακρες γωνιές. Μόνο που με τα χρόνια προσαρμόστηκα στον χρόνο και μικραίνω αποστάσεις και διαδρομές. Κάποτε έφευγα από Νεβάδα για Αριζόνα! Ή, από Λονδίνο για Εδιμβούργο. Σήμερα αρκούμαι σε διαδρομές από τη Χώρα στο Στενό ή στην Βόρεια Άνδρο. Μικρότερος χρόνος. Ευκολότερες διαδρομές. Και τα κυριότερο τοπία στο μέγεθος της ηλικίας με περισσότερη διαφάνεια και θάλασσα. Κατεύθυνση βόρεια λοιπόν... 

 Προσπέρασα το Γαύριο χαιρετώντας τον Πέτρο και Κώστα. Τους βρήκα να βολτάρουν στο λιμάνι. Εξήγησα πως τέτοια ορθάνοιχτη μέρα πήγαινα βόρεια. Ανηφόρισα και κοίταξα πίσω το ολοφώτεινο, γαλήνιο και εντελώς έρημο Γαύριο. Μια σκηνή από το μέλλον. Στο CD που μου έδωσε πριν ένα μήνα ο Άγγελος Σφακιανάκης στα Ρέματα έπαιζε ένα τραγούδι των αδελφών Κατσιμίχα, το "Έλα στ' όνειρό μου..." Ταίριαζε απόλυτα με την περίσταση. Πρέπει να το άκουσα 2-3 φορές. Μιλούσε για το μικρό  καλοκαίρι που έβλεπα ολόγυρα, ενώ έφταναν Χριστούγεννα! Φταίει ο καιρός που αλλάζει ή η μήπως Άνδρος που δεν χειμωνιάζει, αναρωτήθηκα...

Συναντηθήκαμε στου Κόσση. Τον περίμενα. Ζούσαμε το μικρό καλοκαίρι του τραγουδιού λίγο πριν τα Χριστούγεννα. "Κλείνω τα αυτιά κλείνω τα μάτια/ και ταξιδεύω μες το φως άλλου καιρού..." τραγουδούσαν οι Κατσιμιχαίοι. Ανοίγω τα μάτια. Απέναντι στην πλαγιά οι αγελάδες του Κόσση λιάζονταν ξαπλωμένες. Μια σκηνή άλλου καιρού και σε άλλο τόπο ήρθε στο μυαλό. Πρωινό ηλιόλουστο κάπου στην Αριζόνα. Ήταν μια καλοκαιρινή άνοιξη. Ήμουν στη Νεβάδα για ένα συνέδριο. Και μια αντίστοιχη καλοκαιρινή μέρα παράτησα το Λας Βέγκας. Και πήρα το πούλμαν για μια διαδρομή μέχρι μια φάρμα στην Αριζόνα. Εκεί είχα ξαναδεί πάλι τόσο ευτυχισμένες αγελάδες ξαπλωμένες στον ήλιο. Ήταν ένα ταξίδι στον χρόνο "με το φως άλλου καιρού" που έλεγε και το τραγούδι. Έχουν περάσει 20 χρόνια, σκέφτηκα... 

 

 Σήμερα ήμουν στην Άνδρο. Η διαδρομή μικρότερη. Η μέρα μικρότερη. Βραδιάζει γρήγορα τον Δεκέμβρη. Μπροστά μου μερικές δεκάδες αραχτές στον ήλιο κατσίκες. Το σήμα κατατεθέν της Βόρειας Άνδρου. Πάλι καλά που δεν ήταν αραχτές στο οδόστρωμα. Την προηγούμενη ΄που τις συνάντησα οι μισές ήταν μες το δρόμο. Κλασική σκηνή από το έργο που παίζεται στην βουκολική Άνδρο...

 

Ο Γιάννης ήρθε. Και ξεκινήσαμε: αυτός μπροστά κι εγώ πίσω. Ο δρόμος άδειος και φαρδύς. Είχαν ρίξει τσιμέντο για να μην χαλάσει το χαντάκι του νερού. Κι έμοιαζε μιάμιση φορά μεγαλύτερος. Παράπλευρές ωφέλειες σκέφτηκα ανηφορίζοντας για ένα οδοιπορικό σε μια από τις ωραιότερες πεζοπορικές διαδρομές της Άνδρου. Τη ρεματιά των Φρουσαίων. Την ρεματιά των πέτρινων μύλων ενός ξεχασμένου παρελθόντος. Όμως για το οδοιπορικό αυτό θα συνεχίσουμε αύριο την περιγραφή μας. Για την ώρα σταματάμε εδώ την αναφορά μας για μια Άνδρο που παραμένει πάντα γοητευτική, μακρινή και μόνη τον χειμώνα. Ακόμα κι όταν ο χειμώνας μοιάζει με καλοκαίρι...   

 Καλοκαιρινή μέρα, σχεδόν καλοκαιρινή και η νύχτα στο έρημο Μπατσί. Ο κορονοϊός κυκλώνει ακόμα τη ζωή μας. Οι απαγορεύσεις συνεχίζουν. Ο κόσμος στα σπίτια του. Έξι το απόγευμα κι είναι σαν μεσάνυχτα στην μικρή καλοκαιρινή πόλη που ζει την κλασική μοναξιά του χειμώνα. Και την επιπλέον μοναξιά της πανδημίας. Μικρό καλοκαίρι, αλλά με χριστουγεννιάτικο στολισμό!!! Μια υπενθύμιση της εποχής...

Το λιμάνι όμορφα φωτισμένο, αλλά παντελώς έρημο!!! Οι βάρκες γαλήνιε. Όσο γαλήνια ήταν η μέρα. Όσο γαλήνια είναι η νύχτα. "Κλείνω τα αυτιά, κλείνω τα μάτια και ταξιδεύω με το φως άλλου καιρού"... 

 Ανοίγω τα μάτια κι ονειρεύομαι. Χριστουγεννιάτικος διάκοσμος στις "105 μοίρες". Μπισκότα με σοκολάτα φτιαγμένα σπιτάκια!!! Σπιτάκια που τρώγονται. Δέντρα από μαρέγκα και άλλα υπέροχα υλικά. Φτάνουν Χριστούγεννα. Το λέει και η ταμπέλα: Μελομακάρονα. κουραμπιέδες, βασιλόπιτες!!! Το λέει η ματιά του νέου που έφτιαξε την γιορτινή πραμάτεια και εξακολουθεί, μέσα στην τρέλα του καιρού, μέσα στην τρέλα της πανδημίας, να χαμογελά! Η Άνδρος είναι όμορφη όλες τις εποχές. Ακόμα και τις εποχές που έχουν τρελαθεί ο καιρός και οι εποχές!!!...

(στην Αλεξάνδρα που συνταξιδέψαμε μια ζωή...)