Εν Άνδρω

Άνδρος : μια πολυεστιακή εικαστική προσέγγιση

Της Αθηνάς Σχινά

Ιστορικός Τέχνης & Θεωρίας του Πολιτισμού (ΕΚΠΑ)

 

Ο τόπος είναι οι άνθρωποι και οι άνθρωποι κάνουν τον τόπο, τις όψεις και τις μεταλλαγές του. Ένα τόπο, όπου με τα χρόνια, τα βιώματα και τους μετασχηματισμούς του, δεν φθείρεται και δεν εξαντλείται. Δεν πρόκειται για τις ιδιαιτερότητες της φύσης που δίνουν ταυτότητα και εν μέρει την αθανασία ενός τόπου. Είναι κυρίως η επαλληλία των ψυχισμών, που χρωματίζει έναν τόπο, μέσα από τις εποχές, τις κλιματικές αλλαγές, τις παραδόσεις που έχουν εγγραφεί και τις εμπειρίες που έχουν αποκτηθεί στο διάβα των ετών.

Είναι επιπλέον οι εντυπώσεις που συνεχώς κι ανά περίσταση γεννιούνται, μαζί με τους ποικίλους τρόπους που διαφορετικά τις προσλαμβάνει ο καθένας. Είναι ακόμη οι επάλληλες μνήμες που έχουν προσκομιστεί κι αναδύονται από το ατομικό αλλά και το συλλογικό ασυνείδητο.

Αν ένας τόπος λοιπόν θεωρείται ζωντανός, είναι γιατί έχει τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της οργανικής ύλης. Είναι γνωστός και ταυτοχρόνως άγνωστος, οικείος και μαζί παράδοξος. Ανανεώνεται, παραμένοντας ο ίδιος ή σχεδόν παρόμοιος από όσα θυμόμαστε, τόσα ώστε πάντα να μας ξαφνιάζει. Φώτα, χρώματα, σκιές, μυρωδιές, απτικές εμπειρίες κι ακούσματα απαρτίζουν ένα σύνολο μεικτών καταστάσεων, όταν κανείς ανακαλεί την γνωστή και πάντα άγνωστη Άνδρο, τον τόπο που γεννήθηκε, μεγάλωσε, γέλασε, πόνεσε, έκλαψε και νοστάλγησε. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και για όσους την επισκέπτονται συχνά ή την επιλέγουν σαν δεύτερη κατοικία, άλλοτε πάλι σαν τακτικό προορισμό τους.

Η Άνδρος είναι το πιο βορεινό νησί των Κυκλάδων. Ένα στενό και συνήθως αγριωπό, θαλάσσιο πέρασμα, την χωρίζει από την στεριανή ενδοχώρα της Εύβοιας. Μεγάλη σχετικά σε μέγεθος, έχει γνωρίσματα στεριανά, όσο και νησιώτικα, η ανεμοδαρμένη αυτή γη, με τα βραχώδη μέρη της, τα πολλά νερά της, τις καταπράσινες φυλλωσιές, τις σκιερές αγκαλιές και τους γκρεμούς της, την αρωματική επίσης χαμηλή της βλάστηση, αλλά και την πλούσια σε ποικιλία χλωρίδα της.

Τα χώματα που στερεώνονται με χαμηλά τοιχία από σχιστόπλακες στα χωραφάκια και τις υπαίθριες ιδιοκτησίες του νησιού, θυμίζουν από μακριά, δαντελένια σιρίτια. Κι όσο για τα σπίτια, μικρά η μεγαλύτερα, αποτελούν έναν αξιοθαύμαστο συνδυασμό αστικού και λαϊκού πολιτισμού.

Την δική τους Άνδρο, μέσα από μια πολυεστιακή εικαστική προσέγγιση, εκφράζουν οι καλλιτέχνες που εκθέτουν τα έργα τους, παρουσιάζοντας όψεις κι οπτικά αποτυπώματα από την γενέθλια γη τους ή το αγαπημένο τους νησί, που με τις ανεξίτηλες ομορφιές και την μυστηριακή του γοητεία, πάντα θα μας συνεπαίρνει.

Τους ευχαριστώ από καρδιάς που με εμπιστεύθηκαν να τους συντροφεύσω σε αυτό τους το ταξίδι, αναφέροντας αλφαβητικά τα ονόματά τους κι ευχόμενη σε όλους, αλλά και σε καθέναν ξεχωριστά, καλή επιτυχία.

Ο επισκέπτης, στην φιλόξενη αυτή Αίθουσα Τέχνης του Πειραιά, θα δει λοιπόν έργα των : Κώστα Γαρύφαλλου, Άννας Γρηγόρα, Νατάσας Γρυλλάκη, Χρήστου Ευσταθίου, Γιάννη Ζαμπλάρα, Μανώλη Μακρογκίκα, Ελένης Μάναλη, Γιάννη Πανουτσόπουλου, Ντέπης Παυλίδου, Γιώργου Σαλταφέρου, Μιχάλη Τζανουλίνου, Μαντώς Φακή.