Του ΔΙΑΜΑΝΤΗ ΜΠΑΣΑΝΤΗ Δύο όμορφες εκπλήξεις είχα στο ταξίδι της επιστροφής στην Άνδρο. Η πρώτη μπαίνοντας στην φιλόξενη γέφυρα του ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ - λίγο πριν λύσει κάβους από Ραφήνα - αντίκρυσα ήταν μια όμορφη κοπέλα με ναυτική στολή και σιρίτια στον ώμο δίπλα στον καπετάν Κώστα Νίκα. Η καλημέρα περιείχε και ένα ευχάριστο ξάφνιασμα. Η δεύτερη έκπληξη η κοπέλα εκτός από ωραία ήταν και πολύ ευχάριστη και προσηνής. Συνδυασμός εξαιρετικός για να έχεις ένα ωραίο ταξιδιωτικό για το πως και γιατί μια όμορφη κοπέλα αποφασίζει να γίνει πλοίαρχος του εμπορικού ναυτικού. Το ταξίδι ξεκίναγε με τους καλύτερους οιωνούς... 

Του ΔΙΑΜΑΝΤΗ ΜΠΑΣΑΝΤΗ    Άνδρος, παρέλαση 25/3/15. Φωτογραφία αρχείου. Παράξενο. Τα τελευταία χρόνια ολοένα και συχνότερα συναντώ τον Κόντε από το Τζάντε, τον Διονύσιο Σολωμό. Παιδιά στο σχολείο μαθαίναμε, κάποτε βαριεστημένοι είναι αλήθεια, διάσπαρτους στίχους από το αριστούργημα του, τους Ελεύθερους Πολιορκημένους. Αυτά τα σπαράγματα κορυφαίων στίχων, που εξακολουθούν να αστράφτουν μέχρι σήμερα στις σελίδες της μνήμης. Έπρεπε να μεγαλώσω. Έπρεπε να ταξιδέψω σε άλλες θάλασσες και ουρανούς. Έπρεπε να κάνω τόσες διαδρομές. Έπρεπε να γυρίσω ώριμος στην πατρική Άνδρο για να συναντήσω πάλι τον Ποιητή. Με άλλα λόγια έπρεπε να ζήσω αρκετά για να καταλάβω την νεότητα του Σολωμού. Ή, όπως είχε πει και ο Πικάσο: Για να καταλάβεις την νεότητα πρέπει να ζήσεις πολλά χρόνια. Ο Σολωμός είναι ο ποιητής της νεότητας, αλλά και ο ποιητής της Άνοιξης. Της νεότητας ενός αναγεννημένου αρχαίου έθνους, αλλά και της άνοιξης μιας αρχαίας γλώσσας που μέσα στο έργο του ξαναπλάστηκε. Αλλά είναι και ο ποιητής της ελευθερίας, που την είδε να αναδύεται μέσα από τις  τραγικές στιγμές του πολιορκημένου Μεσολογγίου.    Άνδρος, μετά την παρέλαση 25/3/15. Φωτογραφία αρχείου. Το 2014 καθώς περπατάγαμε με τον εννιάχρονο τότε Οδυσσέα τον ρώτησα αν ήξερε ποιος είναι ο Σολωμός. Ήξερε. Το είχε μάθει στο σχολείο. Ήξερε πως είχε γράψει και τους στίχους του εθνικού μας ύμνου. Ήξερε τον Παλαμά και τον Ελύτη. Ήταν στην κατάλληλη ηλικία να μαθαίνει, αλλά θα χρειαστεί μάλλον πολλά χρόνια για να αρχίσει να συναντά όλους αυτούς στις διαδρομές της δικής του ζωής. Τώρα απλώς μαθαίνει. Καμιά φορά λίγο βαριεστημένα. Μερικές φορές αποστήθιση. Όμως, κάποτε περπατώντας σε μιαν άλλη εποχή, σε μιαν άλλη Άνδρο, στις στροφές ενός άλλου δρόμου, ίσως ξαφνικά  συναντήσει κι αυτός τον σιόρ Διονύσιο Σολωμό και αναβλύσουν από μέσα του οι μοναδικοί στίχοι μιας ατέρμονης άνοιξης που μας άφησε κληρονομιά. Άνδρος, παρέλαση 2016. Φωτογραφία αρχείου. Το 2015, δεκάχρονος τότε ο Οδυσσέας, μου απάγγειλε το ποίημα που θα έλεγε στο σχολείο του. Τον άκουγα αφηρημένος, ενώ σκεφτόμουν τον εαυτό μου πριν πολλά χρόνια τέτοια μέρα σ’ ένα δημοτικό σχολείο της Αθήνας, που δεν υπάρχει πια. Απάγγελνα το ποίημα που μου είχε βάλει ο δάσκαλος εκείνης της μακρινής εποχής. Ήταν ο Ματρόζος του Γεωργίου Στρατήγη. Σε κάποιο σημείο δύο στίχοι του έφεραν ένα κόμπο στον λαιμό και σταμάτησε μερικά δευτερόλεπτα την απαγγελία του. Ήταν οι δύο στίχοι: …Ἂν οἱ ζητιάνοι σαν κι ἐμὲ δεν ἔχυναν τὸ αἷμα, οἱ καπετάνοι σαν καὶσε δεν θὰφοροῦσαν στέμμα!... Την επόμενη χρονιά ο δάσκαλος έβαλε  ένα άλλο ποίημα. Ήταν ο Βράχος και το Κύμα του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη. Το σημείο που με συνεπήρε ήταν οι στίχοι της πρώτης στροφής: «Μέριασε βράχε νὰ διαβῶ!» τὸ κύμα ἀνδρειωμένο λέγει στην πέτρα τοῦ γυαλοῦ θολό, μελανιασμένο. Τα χρόνια πέρασαν. Και έφτασα μετά από δεκαετίες μπροστά στον μικρό Οδυσσέα που  απάγγειλε στο δημοτικό σχολείο τους στίχους ενός κλέφτικου τραγουδιού «Ένας αϊτός περήφανος, ένας αϊτός λεβέντης...» ενθουσιασμένος:  «Ένας αητός περήφανος, ένας αητός λεβέντης/ Από την περηφάνια του κι από την λεβεντιά του/ Δεν πάει στα κατώμερα να καλοξεχειμάσει...» Το μεσημέρι καθισμένοι στο τραπέζι της κουζίνας οι δύο «πιτσιρικάδες» (ο ένας πολύ μεγάλος πια κι ο άλλος πολύ μικρός) απαγγέλαμε τα ποιήματα μας. Εγώ συγκινημένος. Ο μικρός ενθουσιασμένος. Ο πρώτος κόμπιασε και δεν μπόρεσε να ολοκληρώσει τους δύο στίχους του Στρατήγη. Ο δεύτερος το είπε μονορούφι. Και κάθισε γελώντας να φάει εξηγώντας σε όλους το νόημα όπως το είχε καταλάβει. Ο μεγάλος δεν εξήγησε κανένα νόημα. Σηκώθηκε μόνο και βγήκε να περπατήσει στην βεράντα. Τα δύο εκείνα ποιήματα των παιδικών χρόνων του είχαν γίνει βιώματα ζωής. Και κάπου εκεί σκέφτηκε πως κάποτε μετά από χρόνια ίσως γίνουν βίωμα και στον μικρό κάποιοι στίχοι των επετειακών ποιημάτων της σημερινής μέρας...                    

Του ΔΙΑΜΑΝΤΗ ΜΠΑΣΑΝΤΗ "Ο Απρίλης είναι ο μήνας ο σκληρός", έγραφε ο T.S.Eliot. Από μια άποψη ο Απρίλης της Αγγλίας έχει κάτι από τον Φλεβάρη της Ελλάδας. "Ο Φλεβάρης είναι ο μήνας ο κουτσός" ή "ο μήνας του χιονιού" λένε οι ελληνικές παροιμίες. Όμως αν ξυπνήσεις ένα πρωινό του Φεβρουαρίου στο μαγικό κι ορθάνοιχτο Αιγαίο μπορεί να μπερδευτείς και να νομίζεις πως είσαι στον ξανθό ελληνικό Απρίλη. Ανοίγεις την μπαλκονόπορτα, Φλεβάρη μήνα, "κι αναγαλλιάζει το πέλαγος" σε όλες τις αποχρώσεις της αυγής. 

"...Κι συ κοιτάς ακόμη πάνω απ'το τιμόνι,/ πως παίζει ο μπούσουλας καρτίνι με καρτίνι..." Αυτός ο στίχος έρχεται στο νου καθώς σκύβεις και κοιτάς την πυξίδα στη γέφυρα του γρήγορου ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ που με ταχύτητα 20 μιλίων την ώρα πλησιάζει την Άνδρο.... 

Μια φωτογραφία-πίνακας. Έχει κάτι από Βανγκόγκ η φωτογραφία. Η Χώρα φωτίζεται εκρηκτικά από τον δύοντα ήλιο. Είναι το κέντρο της φωτογραφίας-πίνακα. Είναι το κέντρο της προσοχής και του τοπίου, που την περιβάλει στο ημίφως και στις 50 αποχρώσεις του γκρίζου, του λευκού και του μαύρου. Φωτογραφία-πίνακας Απόβραδο Πέμπτης 27 Ιανουαρίου 2022. Και με αυτή την φωτογραφία-πίνακα ξεκινάμε την περιγραφή-αποτύπωση της διαδρομής της επομένης μέρας Παρασκευής 28 Ιανουαρίου 2022 στη Νότια Άνδρο...

ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΠΡΩΙΝΟ ΤΟΥ ΧΙΟΝΙΟΥ Η ανατολή ξεκίνησε μέσα σε ένα κατακόκκινο χρώμα. Το Αιγαίο απλώνεται στο κόκκινο που καταλήγει μέσα σε μερικά δευτερόλεπτα σε ένα εκτυφλωτικό κιτρινοκόκκινο. Πριν προλάβω να πιάσω την φωτογραφική μηχανή είχε πια μπει στη μέση το κίτρινο. Άνδρος, ημέρα 5η του χιονιού. Έχει πια αρχίσει να πέφτει η στάθμη του τριγύρω. Από το μισό μέτρο έχει πια πάει στους 20-30 πόντους. Βέβαια όπου είναι γωνίες είναι ακόμα 45 πόντους και χρειάζεται φτυάρισμα... Το κόκκινο χρώμα έχει φύγει από την ανατολή κι έχει μαζευτεί μέσα στο σπίτι. Η βιβλιοθήκη, τα βιβλία και τα καραβάκια έχουν βαφτεί κατακόκκινα. Κρατάς τη στιγμή γιατί δύσκολα θα την ξαναδείς...  Την ίδια στιγμή ο Χαρίδημος από την απέναντι πλαγιά κυνηγούσε κι αυτός το κόκκινο. Και το "έπιασε" την ίδια στιγμή. Πρόλαβε κι αυτός το κόκκινο την ώρα που το κίτρινο εκρηγνειτοπάνω από την λευκή Άνδρο, που όσο πήγαινε άλλαζε πάλι χρώμα καθώς εμφανιζόταν σταδιακά το σκούρο πράσινο της γης... Ο Χαρίδημος συνέχισε να κυνηγά τις κόκκινες ανταύγειες πάνω στο χιόνι και στα χωριά Στραπουριές και Υψηλού. Την ίδια στιγμή που αυτό φώλιαζε στην βιβλιοθήκη μου ο Χαρίδημος το έπιασε να χαϊδεύει απαλά την περιοχή και να χάνεται στην λευκότητα του χιονιού...   Μετά ο Χαρίδημος στράφηκε στην Μόνη και στην κόκκινη ανταύγεια του πελάγους, καθώς τα σύννεφα της Πέμπτης ξανάκλειναν και ο ορίζοντας γκρίζαρε πάλι. Το κόκκινο πρωινό του χιονιού χάθηκε. Μια φευγαλέα έγχρωμη εικόνα ζωής πάνω από την Άνδρο και το πέλαγος. Είναι όμορφα σου λέω όταν χαράζει στο Αιγαίο όλες τις εποχές...  Η ΜΟΝΗ ΚΑΙ Ο ΕΥΔΟΚΙΜΟΣ Μετά ο ακούραστος Χαρίδημος αποτύπωσε την περιπατητική πινακίδα επιζωγραφισμένη με χιόνι...  Πριν αποτυπώσει την μονή μέσα στο χιόνι...    Και στη συνέχεια ένα υπέροχο πορτραίτο του αειθαλούς Γέροντα Ευδόκιμου στο παράθυρο με το χιόνι να απλώνει απέναντι στο Πέταλο.    ΚΑΙ...  ΤΟ ΠΑΓΩΝΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΠΑΓΩΝΕΙ...   Ακολούθησε στη συνέχεια μια λίαν καλλιτεχνική φωτογραφία με το παγώνι του μοναστηριού καθισμένο να αγναντεύει το λευκό τοπίο. "Το παγώνι που δεν παγώνει" έγραψε στη λεζάντα που έστειλε μαζί της. Το παγώνι κάθισε ώρα πολύ αγναντεύοντας το λευκό του χιονιού που είχε απλώσει παντού.  Η φωτογραφία ήταν του πρωινού της 4ης μέρας, αλλά η σκηνή ήταν διαχρονική: η έκπληξη του πουλιού μπροστά στο πρωτόγνωρο τοπίο. Ήταν τόση η έκπληξη του που έμεινε εκεί ώρα χαζεύοντας το τοπίο κι αλλάζοντας στάσεις αγναντεύοντας, που επέτρεψε στον Χαρίδημο να πλησιάσει πολύ και να πάρει αρκετές φωτογραφίες...  Στο τέλος θεώρησε το θέμα "λήξαν" και πέταξε πίσω στα λημέρια του αφήνοντας κι αυτό μια φευγαλέα αίσθηση "της στιγμής που περνά και χάνεται"... ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΜΠΑΣΑΝΤΗΣ    

ΣΑΒΒΑΤΟ ΠΡΩΙ - ΕΦΤΑΣΕ Η "ΕΛΠΙΔΑ" ΜΕ ΧΙΟΝΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΜΕ ΒΡΟΧΕΣ ΣΤΗΝ ΑΝΔΡΟ Σάββατο πρωί 22 Ιανουαρίου 2022. Ο χάρτης του καιρού στις 10:00 δείχνει πως η βροχή στην Άνδρο είναι δυνατή. Την βλέπουμε από την μπαλκονόπορτα, από την οποία αχνοφαίνεται μέσα από την κουρτίνα του νερού η Χώρα και το ανταριασμένο Αιγαίο. Το ύψος της κυμαίνεται από 2.4 mm σε όλο το νησί μέχρι 3.2 mm στην περιοχή της Χώρας. Από το βράδυ αναμένονται και τα χιόνια στα ορεινά. Αυτά ως ενημέρωση και εισαγωγή στην περιδιάβαση μας με αναφορές στην έλευση της "Έλπίδας" που φέρνει τις τόσο σημαντικές βροχές και το πολύτιμο χιόνι. Έχει και η κακοκαιρία τα καλά της. Πάμε λοιπόν σε μια αναδρομή της Ελπίδας και όσων παρατηρήσαμε από την Παρασκευή το απόγευμα μέχρι το Σάββατο το πρωί σε καράβια, μεταφορές, επιβάτες και σε αναφορές σε μνήμες άλλων εποχών... 

Μετά το "εξωτικό" Κόρθι είπαμε να εκδράμουμε και στο "μοναχικό" Μπατσί. Πέμπτη 16/12. Όμορφος τουριστικός προορισμός το καλοκαίρι. Και ερημικός προορισμός τον χειμώνα. Είπαμε λοιπόν να δούμε τι θα βρούμε εκεί εφέτος παραμονές εορτών. Το συμπέρασμα; Η Άνδρος αδειάζει χρόνια τώρα. Δεν είναι θέμα πολιτικό. Δεν είναι θέμα οικονομικό. Είναι κυρίως θέμα κοινωνικό. Μια κοινωνία εξαρτώμενη από την δίωρη απόσταση από την Αττική. Μια κοινωνία δορυφόρος της Αττικής. Το καλοκαίρι η Αττική έρχεται στην Άνδρο. Και τις γιορτές των Χριστουγέννων η Άνδρος πηγαίνει στην Αττική ή όπου αλλού. Απομένει η διαδρομή μέσα στα "σκηνικά" ενός καλοκαιρινού προορισμού προορισμού όπως είναι το Μπατσί. Αλλά ακόμα κι έτσι ο χώρος διατηρεί μια σιωπηλή γοητεία...

Χειμώνας. Χειμέρια τα πράγματα. Η βροχή σταμάτησε. Όμως ο βοριάς λυσσομανά και το κύμα αφρίζει. Ημέρα για... χειμερινή εκδρομή!!! Κάποιοι που διατηρούν εξοχικό στον Πισωλιμιώνα αποφάσισαν να έρθουν στη Χώρα για βόλτα. Κι έψαχναν εστιατόριο. Τελικά κατέληξαν στο μαγέρικο του Βαγγέλη στο Νειμποριό. Είναι και κάποιος ανοικτός. Εμείς αποφασίσαμε εκδρομή στο Κόρθι. Εκεί υπάρχουν πάντα ανοικτοί. Πως τα καταφέρνει το Κόρθι κι έχει τον χειμώνα πιο πολλά στέκια ανοικτά παραμένει άγνωστο. Είναι ίσως το μυστήριο του Κορθίου...