105 χρόνια από την θυσία του α...
   Συμπληρώθηκαν στις 21 Ιουνίου 2018 105 χρόνια από την ηρωική θυσία στις 21 Ιουνίου 1913 του ανδριώτη συνταγματάρχη Αντωνίου Καμπάνη. Ο Αντώνιος Καπμπάνης, γεννήθηκε στο Άνω Κόρθι και έζησε στην Μεσαριά της Άνδρου. Ήταν επικεφαλής του 8ου Συντάγματος στη μάχη για την κατάληψη του Κιλκίς.
Ο «κατακλυσμός» του Φελλού ...
Του Γιάννη Πίππα Ιστορικού - Λαογράφου  Ερείπια από τον «κατακλυσμό» του Φελλού. (Το κείμενο του ιστορικού και λαογράφου Γιάννη Πίππα για τον Φελλό είναι προδημοσίευση από το περιοδικό Νήσος Άνδρος του Γιώργου Δαρδανού - εκδόσεις Gutenberg. Το Νήσος Άνδρος ένα ετήσιο περιοδικό του νησιού μας κυκλοφορεί κι εφέτος με ενδιαφέρουσα ιστορική, λαογραφική, κοινωνική και λογοτεχνική ύλη. Ευχαριστούμε τον ιστορικό Γιάννη Πίππα και τον εκδότη Γιώργο Δαρδανό για την συνεργασία τους με την ιστοσελίδα μας και αυτή την χρονιά - Εν Άνδρω).
Η Άνδρος του 1900 - Μια μοναδι...
Μπορείτε. λοιπόν, να δείτε μια σπάνια φωτογραφική διαδρομή στην Άνδρο στο όριο 19ου και 20ου αιώνα. Μια εντελώς άλλη Άνδρο. Ξεκιναμε από την Χώρα γύρω στα 1900. Η φωτογραφία ειναι από το Παραπόρτι. Δακρίνονται τα περίφημα Εμπειρικαίϊκα της Ρίβας, που καταστράφηκαν το 1943 από βομβαρδισμούς των Γερμανών. Διακρίνεται το διάκενο στο μέσο της χερσονήσου που χώριζε τότε την Χώρα στα δύο.  Το σημερινό μοναδικό φωτορεπορτάζ ξεκίνησε από τον αναγνώστη Η.Ν. από την Σύρο που μάς έστειλε μια σειρά φωτογραφίες Γερμανικού Ινστιτούτου που βρήκε στο διαδίκτυο με θέμα την Άνδρο μεταξύ 1895 - 1902. Ανατρέξαμε στο αρχείο μας και βρήκαμε τρεις ακόμα που είχαμε δημοσιεύσει στο ιστορικό βιβλίο μας "Η Άνδρος μέσα στον χρόνο" (β' έκδοση, Gutenberg 2015). Τις προσθέσαμε. Τις βάλαμε στη σειρά. Και γράψαμε τις λεζάντες ψάχνοντας περιοχές και επιχειρώντας να αναγνωρίσουμε τοπία: από την Χώρα μέχρι το Γαύριο. Πάλι η Χώρα  από το Παραπόρτι. Το υπόλοιπο μέρος που δεν φαίνεται στην πρώτη φωτογραφία. Διακρίνεται το Σχολείο (του Θ. Καΐρη) και η Θεοσκέπαστη. Μια εντελώς άλλη εποχή, που όμως αν προσέξει κανείς μπορεί να διακρίνει μερικές πολύ ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες. Το αξιοπερίεργο όλων αυτών των γερμανικών φωτογραφιών είναι η ευκρίνεια και η καθαρότητα τους. Τυπώνονταν με ειδικό τρόπο και σε πολύ υψηλή ανάλυση για τα δεδομένα της εποχής τους. Ακόμα και σήμερα η ανάλυση είναι τόσο σπουδαία που μπορεί κανείς να ζουμάρει χωρίς να έχει σημαντικές απώλειες στην ευκρίνεια. Κάτι που δεν μπορεί να γίνει με τις παλιές ελληνικές φωτογραφίες.  Η Χώρα από την μεριά του Νειμποριού. Δεν υπάρχει ο Συνοικισμός. Διακρίνεται ευκρινώς - λόγω της καταπληκτικής φωτογράφησης - το καρνάγιο με ενα ισιοφόρο δίπλα στο ρέμα. Διακρινεται ο χωματόδρομος που έρχεται από την πόλη στο λιμάνι. Στο λιμάνι οι βάρκες και τα καΐκια της εποχής είναι σαν πίνακας. Ακόμα φαίνονται εξαιρετικά οι αμμουδιές εκεί που σήμερα είναι τα σπίτια του Νειμποριού. Αν προσέξει κανείς μπορεί να διακρίνει μερικά σπίτια στο Βραχνού. Περισσότερα στα Φάλικα. Και την Μονή Παναχράντου ψηλά στους Γερακώνες.  Παλαιόπολη 1900.   Γαύριο 1900. Ο μικρός παραθαλάσσιος οικισμός/ψαροχώρι, που 60 χρόνια αργότερα αναδείχθηκε στο κύριο λιμάνι της Άνδρου.  Άλλη μια φωτογραφία του Γαυρίου. Το πλοίο που εικονίζεται είναι είναι το ατμόπλοιο Ύδρα.  Ο Πύργος του Αγίου Πέτρου. Εντυπωσιακό αρχαίο κτίσμα τράβηξε την προσοχή της ξένης αποστολής που φωτογραφήθηκε μπροστά από αυτόν. Ένας όμως τολμηρός ανέβηκε στην κορυφή όπως βλέπουμε.  Και μετά αρκετοί φωτογραφήθηκαν μέσα σε αυτόν. Εδώ προφανώς η είσοδο του Πύργου με έναν ανδριώτη που φορά χαρακτηριστική φορεσιά της εποχής.  Επεξεργασία & Σχολιασμός "Εν Άνδρω"
Tα 100 θρυλικά Liberty, ο ελλη...
 Aπό τα 2.720 Liberty που ναυπηγήθηκαν κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου έχουν απομείνει μόνο τρία: το «John W. Brown» στη Βαλτιμόρη, το «Jeremiah O’Brien» στο Σαν Φρανσίσκο και το «Αrthur Μ. Huddell». Το τελευταίο καθελκύστηκε το 1943 στη Φλόριντα με προορισμό τη μεταφορά εμπορευμάτων (εκρηκτικών και γενικού φορτίου) που έφταναν τους 7.500 τόνους και το καλοκαίρι του 1944 μετατράπηκε σε πλοίο μεταφοράς σωλήνων. To πλοίο αυτό ανακάλυψαν και βοήθησαν να έρθει στην Ελλάδα ανδριώτες. Στη φωτογραφία το Hellas Liberty όπως είναι σήμερα. Το 1943 ο εμπορικός στόλος της Ελλάδας είχε μειωθεί δραματικά εξαιτίας του πολέμου. Όσοι ναυτικοί κατάφεραν να επιζήσουν και να επιστρέψουν στα σπίτια τους, ήταν πλέον άνεργοι. Πολλοί ναύτες έμειναν στο εξωτερικό καθώς ο επαναπατρισμός τους ήταν σχεδόν αδύνατος.
Πρωτοχρονιά στον φάρο της Φάσσ...
Του Δημήτρη Σταυρόπουλου (Αναδημοσιεύση από το αρχείο του Εν Άνδρω. Πρώτη δημοσίευση 30 Δεκεμβρίου 2014) Ήταν η εποχή που τα μεσημέρια μας συντρόφευε η ιστορική τηλεοπτική εκπομπή της ΕΡΤ «3 στον αέρα». Παρουσιαστές της ο Γιώργος Παπαδάκης, ο Γιάννης Δημαράς και η Σεμίνα Διγενή. Στην ομάδα των ρεπόρτερ της εκπομπής, και η ταπεινότητα μου.
Ποιος «ανακάλυψε» την Άνδρο;...
Του Διαμαντή Μπασαντή Ένα σχόλιο ανώνυμου ηλικιωμένου Ανδριώτη οδήγησε στο σημερινό άρθρο. Το σχόλιο κάτω από κείμενο της παραμονής των Χριστουγέννων ήταν διανθισμένο με διάχυτη αντιπάθεια για τα νέα ΜΜΕ, αλλά και ειρωνεία για το πότε «ανακάλυψε» καθένας μας την Άνδρο. Το σχόλιο επαναλήφθηκε και την επομένη με μια δόση μεγάλης νοσταλγίας για την Άνδρο των 15.000 κατοίκων - μάλλον, της δεκαετίας του 1960. Γιατί στην δεκαετία του 1960 ο σημαντικός Ανδριώτης ιστορικός Δημήτρης Πολέμης προσδιόρισε ως την εποχή της μεγάλης φυγής από το νησί στο βιβλίο του «Ιστορία της Άνδρου».
Άνδρος: Η αστική τάξη δεν μένε...
Του Διαμαντή Μπασαντή   Φωτογραφία από θεατρική παράσταση στον Άνω Άγιο Πέτρο. Καλοκαίρι 2014 (φωτ. Εν Άνδρω).  Εδώ και δύο χρόνια ολοένα και συχνότερα ακούγεται από ορισμένους που σκέπτονται αναχρονιστικά πως το νησί διαιρείται «στους από εδώ και στους από εκεί». Κατά την γνώμη τους οι "από εδώ" κοιτούν αφ’ υψηλού τους "από εκεί". Και οι "από εκεί" κοιτούν με απόσταση και δυσπιστία τους τους "από εδώ". Η διαίρεση ενίοτε γίνεται προσπάθεια να αποκτήσει... «ιστορικές διαστάσεις»! Και χρεώνεται είτε στους "από εδώ' είτε στους "από εκεί". Ανάλογα με την οπτική καθενός. Είναι όμως έτσι; Ας δούμε την ιστορία και τις τις ιστορικές διαιρέσεις...
Το "Αβέρωφ" στον Κάβο Ντόρο. Π...
  Το μεσημέρι της Τετάρτης (13.12), το θρυλικό θωρηκτό «Αβέρωφ» πέρασε κοντά στις ακτές της Άνδρου, ολοκληρώνοντας το μακρύ ταξίδι της επιστροφής των 270 μιλιών, από την Θεσσαλονίκη στο μόνιμο αγκυροβόλιο του στο Φάληρο.
Άνδρος - Η ιστορία και η φάρσα...
Του Διαμαντή Μπασαντή Πολλοί είναι αυτοί που μιλούν για τις διαιρέσεις της Άνδρου. Πόσοι όμως έχουν σκεφθεί αν τώρα πια ισχύουν κάποιες από αυτές; Πόσοι έχουν αναλογιστεί πως δημιουργήθηκαν και πόσο πια αντέχουν στη σημερινή εποχή; Αρκετοί είναι αυτοί που θεωρούν πως κάποιοι περισσεύουν στην Άνδρο. Πόσο όμως περισσεύουν άνθρωποι δημιουργικοί και δραστήριοι σε ένα νησί που γερνά και φθίνει πληθυσμιακά;